Các chỉ báo cơ bản cho thấy Mỹ đang suy thoái - sự thật hay chỉ là nhầm lẫn nhất thời?

Các chỉ báo cơ bản cho thấy Mỹ đang suy thoái - sự thật hay chỉ là nhầm lẫn nhất thời?

Trần Quốc Khải

Trần Quốc Khải

Junior Editor

16:44 16/08/2024

Các nhà đầu tư ngày nay thực sự muốn biết Mỹ có đang suy thoái hay không và mặc dù “cơn thịnh nộ” của thị trường tuần trước đã may mắn kết thúc, vẫn còn một số lo ngại. Dữ liệu kinh tế lại không cho thấy cái nhìn rõ ràng về viễn cảnh suy thoái của nền kinh tế. Tuy nhiên, một loạt các chỉ số suy yếu lại càng làm dấy lên lo ngại về “bờ vực” ngày càng gần đối với Mỹ.

Đứng đầu trong các chỉ số dự báo suy thoái là quy tắc Sahm, ban đầu được nhà kinh tế học Claudia Sahm đưa ra để kích hoạt một gói kích thích tài khoá. Quy tắc này dựa trên quy luật lịch sử rằng kể từ năm 1970, nếu tỷ lệ thất nghiệp trung bình của 3 tháng gần nhất có mức tăng vượt quá 0.5 điểm phần trăm so với 12 tháng trước đó, một cuộc suy thoái sẽ xảy ra. Đáng lo ngại là vào tháng 7, chỉ số này đã “nhấp nháy” báo động.

Tỷ lệ thất nghiệp trung bình 3 tháng của Mỹ đang cho thấy mức tăng báo động

Vào thời điểm này, điều cần làm là đưa ra phán đoán chính xác hơn dựa trên các điểm dữ liệu khác. Nhưng các nhà đầu tư thường phản ứng dữ dội, vì vậy các nhà phân tích đã phải làm việc bận rộn với các dữ liệu bổ sung. Ví dụ, một phần báo cáo do UBS công bố dựa trên tỷ lệ lao động trên dân số, đưa ra thông điệp rằng suy thoái vẫn chưa xảy ra.

Tỷ lệ lao động trên dân số cho thấy nền kinh tế Mỹ vẫn chưa suy thoái

Vào ngày 11/8, Pascal Michaillat của Đại học California và Emmanuel Saez của Đại học California đã tạo ra quy tắc Michez. Quy tắc này là sự kết hợp quy tắc Sahm có điều chỉnh cùng với một chỉ số tương tự về sự thay đổi số lượng việc làm, cho thấy xu hướng phát hiện ra suy thoái với tốc độ ấn tượng. Thật vậy, quy tắc này cho thấy Mỹ đã suy thoái từ tháng 3.

Tỷ lệ thất nghiệp và số lượng việc làm còn trống gợi ý rằng nền kinh tế Mỹ đã suy thoái từ tháng 3

Thật tồi tệ khi cả quy tắc Sahm và Michez đều cho thấy suy thoái đã xảy ra. Nhưng khi có nhiều tuyên bố rằng lần này có thể sẽ khác, những chỉ số này lại mang tới những cảnh báo thực sự về sức khỏe nền kinh tế.

Bắt đầu với quy tắc Sahm. Ernie Tedeschi của Đại học Yale đã chỉ rằng, từ tháng 1 đến tháng 6 năm 2024, tỷ lệ thất nghiệp gia tăng gần như hoàn toàn đến từ những người mới tham gia và tái gia nhập lực lượng lao động. Điều này cho thấy tỷ lệ thất nghiệp gia tăng do nguồn cung lao động cao hơn, chứ không phải do nhu cầu giảm mạnh. Ông Tedeschi cho biết: “Vào tháng 7, tỷ lệ thất nghiệp tạm thời cũng tăng, điều này thực sự cần xem xét kỹ lưỡng”.

Cảnh báo này cũng áp dụng cho quy tắc Michez, vốn cũng dựa trên những thay đổi về tỷ lệ thất nghiệp. Mặc dù dữ liệu về số lượng việc làm còn trống trong lịch sử là thước đo hữu ích cho thị trường lao động, nhưng gần đây, dữ liệu này có thể đang đưa ra kết quả tích cực “giả tạo”. Trong vài năm qua, có vẻ như sự tương tác giữa tình trạng thất nghiệp và số lượng việc làm còn trống có phần không chính xác, điều này cho thấy kinh nghiệm trong lịch sử có thể không phải là chỉ dẫn tốt cho hiện tại.

Nhìn chung, đây là một tình huống khó có thể khẳng định. Nền kinh tế Mỹ có thể đang trong thời kỳ suy thoái, mặc dù một loạt các chỉ số khác cho thấy điều này là không thể. Vậy còn chỉ số nào có thể phản ánh sự mơ hồ này?

Michaillat và Saez đã thử nghiệm, xác định 2 ngường với mức độ chắc chắn tăng từ 0%-100%. Ngưỡng dưới - mà nền kinh tế đã vượt qua vào tháng 3 - là mức thấp nhất của chỉ báo mà tất cả các cuộc suy thoái kể từ năm 1960 đã vượt qua. Ngưỡng trên của là mức cao nhất của chỉ báo mà tất cả các cuộc suy thoái đã vượt qua.

Họ xác định xác suất nền kinh tế đang trong thời kỳ suy thoái nằm giữa ngưỡng dưới và ngưỡng trên. Dựa trên dữ liệu mới nhất, con số là 40%.

Hiểu một cách đơn giản, một người sẽ bị đau bụng nếu ăn ít nhất 6 quả dâu tây (ngưỡng dưới), tuy nhiên, mỗi lần bị đau bụng người đó đều ăn 10 quả dâu tây (ngưỡng trên). Do đó, việc ăn 8 quả dâu tây tương ứng với 50% khả năng người đó sẽ bị đau bụng.

Bên cạnh việc các học giả có thực sự đang mô tả một loại chỉ số tin cậy hay không, phương pháp này có vẻ khá nhạy cảm với khung thời gian đã chọn. Nếu các học giả quay trở lại những năm 1930, ngưỡng trên của họ sẽ thấp hơn, nâng khả năng xảy ra suy thoái hiện tại lên 67%.

Thách thức cơ bản ở đây là đã có 9 cuộc suy thoái kể từ năm 1960, không đủ để xây dựng các mô hình chắc chắn nhằm xác định suy thoái giai đoạn hậu đại dịch. Vì vậy, một số sự thất vọng đối với nền kinh tế là không thể tránh khỏi.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Thuế quan, công nghệ bứt phá và thị trường đặt cược vào sự rút lui, không phải sụp đổ

Thuế quan, công nghệ bứt phá và thị trường đặt cược vào sự rút lui, không phải sụp đổ

Thị trường tài chính tiếp tục bứt phá, bất chấp những cơn gió ngược từ chính trị, với động lực chính đến từ nhóm cổ phiếu công nghệ dẫn đầu. Nvidia là “viên ngọc sáng” trong làn sóng AI, vừa vượt mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD, đẩy giá cổ phiếu bay cao, vượt lên trên những mối lo về căng thẳng thương mại và các phát biểu cứng rắn từ Tổng thống Mỹ. Trong khi đó, các biện pháp thuế quan mới từ Trump, từ đồng đến dược phẩm, thậm chí cả Brazil, vẫn tiếp tục được triển khai, nhưng dường như không để lại tác động rõ ràng đến thị trường.
Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc đang chịu sức ép lớn từ dư thừa công suất và cuộc chiến giá kéo dài, làm xói mòn biên lợi nhuận và kéo dài chu kỳ thanh toán cho nhà cung cấp. Dữ liệu từ 33 nhà sản xuất cho thấy các chỉ số tài chính chủ chốt đều suy giảm từ năm 2019 đến 2024. Trong khi một số công ty như BYD cải thiện được lợi nhuận, phần lớn doanh nghiệp trong ngành đối mặt với nợ tăng, tồn kho cao và áp lực thanh khoản. Chính phủ Trung Quốc đã cam kết kiểm soát cuộc đua giảm giá và thúc đẩy tái cấu trúc ngành một cách có trật tự.
Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Cổ phiếu châu Á tăng vào thứ Năm nhờ động lực từ Nvidia chạm mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD và kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong năm nay. Trong khi đó, thị trường phản ứng thờ ơ với các mức thuế mới từ Tổng thống Trump, bao gồm thuế 50% đối với đồng và hàng xuất khẩu từ Brazil. Đồng USD suy yếu, giá dầu giảm nhẹ, còn Bitcoin tiếp tục dao động gần mức đỉnh lịch sử.
Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Trọng tâm của thị trường vẫn đặt vào triển vọng tăng trưởng, khi các ông lớn công nghệ tiếp tục kéo thị trường chứng khoán vượt qua làn khói mờ của bất ổn thương mại. Việc Nvidia bứt phá vượt ngưỡng vốn hóa 4,000 tỷ USD đã tiếp thêm sinh lực cho phe mua, ngay cả khi những tuyên bố cứng rắn mới nhất về thuế quan từ Tổng thống Trump đang đe dọa làm chao đảo tâm lý nhà đầu tư. Tựa như con tàu chủ lực dẫn đầu đoàn hạm, Nvidia tiến thẳng qua sóng gió đầu năm với cánh buồm căng gió—không phải nhờ cường điệu, mà nhờ nhu cầu thực sự, đơn hàng đã được khóa chặt và lực kéo không ngừng từ các khoản đầu tư vào hạ tầng AI.
OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

Thị trường dầu mỏ vật chất đang biến thành một chiến trường khốc liệt, nơi kỷ luật cung cấp bị thay thế bởi cuộc đấu tranh giành thị phần không khoan nhượng. OPEC+ đã bỏ “dao mổ”—công cụ quản lý giá nhẹ nhàng—để cầm “đinh ba”, đâm thẳng vào thị phần bằng sức mạnh cung ứng. Đợt tăng sản lượng gần 550,000 thùng/ngày cho tháng 8 không chỉ đơn thuần là một điều chỉnh—mà là một tuyên bố chiến lược. Nhóm này được dự đoán sẽ đảo ngược toàn bộ mức cắt giảm 2.2 triệu thùng/ngày vào tháng 9, sớm hơn gần một năm so với kế hoạch ban đầu.
Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Mỗi năm, mùa hè đánh dấu thời điểm diễn ra hai hội nghị ngân hàng trung ương quan trọng, nơi các nhà hoạch định chính sách tiền tệ, học giả và đại diện khu vực tư nhân hội tụ để thảo luận các nghiên cứu mới và trao đổi quan điểm về triển vọng kinh tế toàn cầu. Đầu tiên là Diễn đàn ECB, tổ chức vào cuối tháng 6 tại thị trấn ven biển lộng gió Sintra, Bồ Đào Nha; kế đến là hội nghị Jackson Hole vào cuối tháng 8 tại vùng núi Rocky Mountains, Wyoming, Mỹ. Năm nay, dù gió ở Sintra thổi mạnh không ngừng, các cuộc thảo luận vẫn diễn ra một cách điềm tĩnh, tập trung và sâu sắc – một phép ẩn dụ phù hợp cho tâm thế của các ngân hàng trung ương hiện nay.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ