Theo kế hoạch, hai bên sẽ ký kết ba văn kiện chiến lược. Văn kiện thứ nhất là tuyên bố nguyên tắc chung, khẳng định nền tảng giá trị được chia sẻ. Văn kiện thứ hai là hiệp ước hợp tác an ninh và quốc phòng, tạo điều kiện cho Vương quốc Anh tham gia vào các chương trình đầu tư quân sự của Liên minh Châu Âu. Văn kiện thứ ba là khuôn khổ đàm phán giải quyết nhiều vấn đề tồn đọng sau tiến trình Brexit, bao gồm các rào cản thương mại và chính sách đi lại giữa hai bên. Đáng chú ý, sau 9 năm kể từ cuộc trưng cầu dân ý Brexit, đây sẽ là những thỏa thuận mới đầu tiên dưới thời Công đảng nhằm thúc đẩy mối quan hệ gần gũi hơn giữa London và Brussels. Sự kiện này đánh dấu bước ngoặt quan trọng khi hai trung tâm quyền lực châu Âu tái lập đối thoại trong tinh thần xây dựng. Mặc dù kết quả khởi đầu có thể còn khiêm tốn, những nỗ lực này đặt nền móng vững chắc cho hợp tác toàn diện trong tương lai.

Các thỏa thuận sắp được ký kết trong tháng này mang tính đầy thực tế. Vương quốc Anh sở hữu tiềm lực quân sự hùng hậu và nền công nghiệp quốc phòng tiên tiến, có thể đóng vai trò then chốt trong chiến lược tái vũ trang của châu Âu. Các doanh nghiệp quốc phòng Anh sẽ hưởng lợi đáng kể từ việc tiếp cận nguồn đầu tư quân sự ngày càng tăng từ ngân sách chung của Liên minh Châu Âu. Tuy nhiên, thỏa thuận dự kiến ký vào ngày 19/5 khó có thể tạo điều kiện cho London tiếp cận ngay lập tức các quỹ quốc phòng châu Âu. Chi tiết về cơ chế tiếp cận này sẽ được đàm phán trong một hiệp định riêng biệt trong tương lai, với điều kiện Vương quốc Anh có thể phải chấp thuận đóng phí thành viên để sử dụng nguồn tài chính chung của EU. Đối với một bộ phận công chúng và chính trị gia Anh, điều khoản này gợi nhớ về những kỷ niệm không mấy thuận lợi về quy trình hành chính phức tạp vốn luôn là điểm gây bất đồng với Brussels. Tuy nhiên, Vương quốc Anh đã từng thực hiện đóng góp tài chính để tái gia nhập chương trình nghiên cứu khoa học Horizon trị giá 96 tỷ EUR của Liên minh Châu Âu vào năm ngoái, thiết lập tiền lệ quan trọng cho các thỏa thuận tương lai.

Dấu hiệu cho thấy Liên minh Châu Âu chưa nhận thức đầy đủ tính cấp bách của tình hình hiện tại thể hiện qua việc Brussels đặt điều kiện ký kết hiệp ước quốc phòng với yêu cầu London phải đảm bảo quyền tiếp cận vùng đánh bắt cá của Anh cho ngư dân châu Âu. Trong khi đó, chính phủ Anh cũng đang thể hiện thái độ dè dặt không cần thiết về việc tạo điều kiện thuận lợi hơn cho thanh niên châu Âu đến học tập và làm việc tại Vương quốc Anh. Sự thận trọng từ cả hai phía phản ánh áp lực chính trị nội địa mạnh mẽ từ các đảng cánh hữu dân tộc chủ nghĩa. Sau chiến thắng ấn tượng của đảng Reform UK trong các cuộc bầu cử địa phương tại Anh tuần trước, nội các của Thủ tướng Starmer sẽ càng phải cân nhắc kỹ lưỡng mọi chính sách có thể bị cáo buộc là thúc đẩy nhập cư. Tương tự, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng đang lo ngại về việc củng cố thêm sức mạnh cho đảng cực hữu Rassemblement National (Tập hợp Quốc gia) tại các cộng đồng ngư dân ven biển, đặc biệt khi cuộc bầu cử Tổng thống Pháp sẽ diễn ra vào năm 2027.

Tiến độ chậm chạp trong các lĩnh vực rõ ràng mang lại lợi ích cho cả hai bên như hợp tác quốc phòng và giáo dục quả thực đáng tiếc. Tuy nhiên, cần nhận thức rằng chiến thắng chính trị của đảng Reform tại Anh hoặc đảng Rassemblement National tại Pháp sẽ tạo ra những rào cản không thể vượt qua đối với tiến trình xích lại gần nhau giữa London và Brussels. Sau khi các văn kiện ngày 19/5 được chính thức ký kết, hai bên sẽ mở rộng chương trình nghị sự hợp tác sang nhiều lĩnh vực quan trọng khác, bao gồm chính sách năng lượng và quản lý trí tuệ nhân tạo. Trong bối cảnh cả Vương quốc Anh và Liên minh Châu Âu đang đối mặt với tăng trưởng kinh tế chậm chạp và áp lực thuế quan từ chính quyền Tổng thống Trump, cả hai bên đều có lợi ích chiến lược trong việc thúc đẩy thương mại và đầu tư xuyên biên giới qua eo biển Manche.

Các quan chức cấp cao tại London vẫn kiên định lập trường sẽ không mở lại đàm phán về các yếu tố thương mại cốt lõi của thỏa thuận Brexit. Đồng thời, Ủy ban Châu Âu khẳng định tính toàn vẹn của các quy tắc thị trường chung phải được bảo vệ tuyệt đối. Thực tế cho thấy, tại một thời điểm thích hợp trong tương lai, cả hai bên sẽ cần thể hiện tinh thần thỏa hiệp và linh hoạt hơn nữa nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững. Sau khi các thỏa thuận ngày 19/5 được hoàn tất, một chương trình nghị sự kinh tế tham vọng và toàn diện hơn cần được đặt vào trung tâm của quá trình tái thiết quan hệ chiến lược giữa Vương quốc Anh và Liên minh Châu Âu.