Donald Trump đi nước cờ tiếp theo trong cuộc chiến thương mại: Thị trường phản ứng ra sao?

Donald Trump đi nước cờ tiếp theo trong cuộc chiến thương mại: Thị trường phản ứng ra sao?

Trần Quốc Khải

Trần Quốc Khải

Junior Editor

14:09 14/02/2025

Đây là ngày mà nhiều người trên thế giới đã lo sợ, khi Tổng thống Donald Trump triệu tập giới truyền thông vào Phòng Bầu Dục và tuyên bố một cuộc chiến thương mại toàn diện. Sau đó, thị trường phản ứng với sự nhẹ nhõm và làm rõ rằng họ không tin vào những lời đó.

Thị trường nhận được rất nhiều thông tin về những gì Trump đã tuyên bố. Từ nay, ông sẽ áp "thuế quan đối ứng" đối với tất cả các đối tác thương mại; bất kỳ mức thuế nào mà các quốc gia khác áp lên Mỹ sẽ bị Mỹ đáp trả theo tỷ lệ tương tự. Điều này nằm ngoài các chiến lược cụ thể, chẳng hạn như kế hoạch đã được công bố trước đó về việc áp thuế đối với nhôm và thép, và các mức thuế trong tương lai đối với chip, ô tô và dược phẩm. Nó cũng sẽ mở rộng ra ngoài phạm vi thuế quan đơn thuần và bao gồm cả thuế giá trị gia tăng, như loại thuế được áp dụng trên toàn Liên minh Châu Âu và nhiều nơi khác. Điều này không phải là một biện pháp trừng phạt thương mại theo đúng nghĩa, nhưng có thể có tác động làm tăng giá hàng nhập khẩu.

Để chứng tỏ rằng ông thực sự nghiêm túc, Trump thừa nhận theo đúng nghĩa đen rằng điều này có thể dẫn đến lạm phát cao hơn ở Mỹ trong ngắn hạn, mặc dù ông tự tin rằng các biện pháp này cuối cùng sẽ tự bù đắp được. Trong bối cảnh hiện tại, đó là một sự thừa nhận lớn và cho thấy rằng ông sẵn sàng dẫn dắt cử tri Mỹ thực hiện các hy sinh; nghiêm trọng hơn nhiều so với những gì đã được dự đoán trước đó. Tuy nhiên, không có thời gian cụ thể, không có chi tiết cụ thể, và thậm chí ông cũng không ký một sắc lệnh hành pháp như thường lệ, thay vào đó chỉ ký một bản ghi nhớ chỉ đạo những người khác nghiên cứu về vấn đề này.

Cuộc họp tại Phòng Bầu Dục đã được dự báo từ trước. Dưới đây là cách một số thị trường chính của Mỹ phản ứng trong suốt cả ngày, và cách chúng phản ứng với các tuyên bố:

Sự biến động của thị trường chứng khoán là suy yếu khi cuộc họp bắt đầu, trong khi các chỉ số chính của Mỹ bắt đầu tăng mạnh và tiếp tục đà tích cực cho đến khi đóng cửa. USD trực tiếp hưởng lợi từ các mức thuế quan, vì các nhà giao dịch ngoại hối cố gắng bù đắp tác động đến tính cạnh tranh của đồng tiền này. Tuy nhiên, USD chỉ tăng đột biến trong một thời gian ngắn khi cuộc họp bắt đầu - sau đó sụt giảm. Giá vàng phản ánh sự lo ngại của thị trường hơn vào cuối ngày. Nhưng ngoài điều đó, đây là một đánh giá rõ ràng trên nhiều loại tài sản rằng Tổng thống đã đi ngược lại những gì ông đã tuyên bố.

Làm thế nào để giải thích điều này? Lợi suất trái phiếu giảm vào đầu ngày để phản ứng với dữ liệu cho thấy chỉ số lạm phát ưa thích của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) sẽ thấp hơn dự đoán, điều này hỗ trợ thị trường chứng khoán - nhưng không giải thích được sự thay đổi lớn về hướng đi ngay sau khi Tổng thống phát biểu. Có thể lập luận rằng, đằng sau những lời hùng biện, các chi tiết cụ thể lại mang tính thỏa hiệp nhiều hơn so với lo ngại ban đầu. Ông Mike Reynolds, chiến lược gia đầu tư tại Glenmede, phát biểu:

"Một phần của sự phục hồi mà chúng ta thấy hôm nay là do sự nhẹ nhõm vì những mức thuế đối ứng này không có hiệu lực ngay lập tức. Phần thứ hai là chúng tôi nghĩ rằng đã có các cuộc thảo luận trong Nhà Trắng về việc liệu có nên áp dụng thuế quan toàn diện 10% cho tất cả các nước, hay có nên sử dụng cách tiếp cận tinh tế hơn với "thuế quan đối ứng". Chúng tôi nghĩ rằng điều này chỉ đơn giản là cho các quốc gia khác thêm cơ hội để giữ thể diện và tránh một cuộc leo thang ăn miếng trả miếng."

Cũng có thể lập luận rằng toàn bộ sự việc này thiếu tính thuyết phục. Đây là phản ứng đầu tiên của ông Peter Tchir từ Academy Securities:

"Tôi thấy một danh sách dài, một danh sách khổng lồ, những điều chúng ta có thể thực hiện. Đợt áp thuế đầu tiên đối với Canada, Mexico và Trung Quốc thì rất rõ ràng. Các mức thuế quan trên diện rộng, với ngày bắt đầu cụ thể, gắn liền với hành vi đáng thất vọng xung quanh fentanyl. Thông báo hôm nay thì ngược lại. Quá nhiều điều được nhắc đến, nhưng không có gì thực sự được thực hiện, thậm chí không có cả một thời hạn cụ thể nào để áp dụng bất kỳ khả năng nào. Theo tôi, tổng thống đã bị một số cố vấn của mình thuyết phục để rút lại những gì ông ấy thực sự muốn làm."

Những cổ phiếu có nguy cơ suy yếu nhiều nhất từ một cuộc chiến thương mại lại có xu hướng tăng mạnh nhất. Các công ty thuộc nhóm Mag7 có mức độ toàn cầu hóa rất cao, như biểu đồ dưới đây từ ông Jeffrey Schulze, giám đốc bộ phận chiến lược tại ClearBridge, đã chứng minh. Hiện tại, chúng đang tiến gần đến mức cao nhất mọi thời đại kể từ năm ngoái:

USD yếu hơn sẽ làm cho lợi nhuận từ cổ phiếu nước ngoài của họ trông có vẻ tốt hơn đáng kể. Điều này phù hợp với một xu hướng rộng hơn. Chiến lược gia bộ phận cổ phiếu Mỹ của Goldman Sachs, ông David Kostin, duy trì các chỉ số riêng biệt về những cổ phiếu Mỹ có tỷ lệ lợi nhuận cao nhất và thấp nhất từ thị trường nước ngoài. Các cổ phiếu tập trung vào thị trường nội địa lẽ ra phải có lợi thế trong một cuộc chiến thương mại. Nhưng kể từ cuộc bầu cử, sau một đợt tăng giá ban đầu, chúng lại có phần tụt hậu:

Làm thế nào để giải thích phản ứng thị trường đang diễn ra này? Bất chấp tất cả những lời đe dọa, rõ ràng Trump đang tìm kiếm sự nhượng bộ từ các nước khác. Nếu ông thực sự muốn áp dụng mức thuế toàn diện 10% một cách đơn giản, và bắt chước thần tượng của mình - Tổng thống William McKinley - bằng cách tài trợ cho Bộ Tài chính thông qua thuế quan, thì ông có thể làm điều đó. Nhưng ông lại không chọn làm vậy. Ông Marko Papic từ BCA Research lập luận:

"Chúng ta đã có một số bằng chứng liên tiếp cho thấy Tổng thống Trump ủng hộ "thuế quan đối ứng", thuế quan từng phần, thuế quan nhắm vào chính sách cụ thể, chứ không phải thuế quan quy mô lớn trên diện rộng. Và vì vậy, thị trường đang phản ứng tích cực, ngay cả trước những tin tức tiêu cực, bởi vì nó không tiêu cực đến mức có thể xảy ra. Điều duy nhất mà S&P 500 quan tâm là liệu có một mức thuế hai chữ số trên diện rộng hay không? Chỉ vậy thôi."

Tương lai vẫn còn nhiều điều phức tạp. Có một sự cám dỗ để chia nó thành hai kịch bản với tông màu xanh lá cây (ám chỉ sự lạc quan). Hoặc Trump là "Phù thủy xứ Oz", người thao túng thực tế đằng sau tấm màn khi thực chất chẳng có gì ở đó, hoặc ông là "Người Khổng Lồ Xanh", người sẽ sớm khiến mọi người kinh ngạc bằng cách bùng nổ và trở thành "Người đàn ông Thuế quan" đáng sợ. Thực tế nằm đâu đó giữa hai thái cực này, và có rất nhiều tiền có thể kiếm được hoặc mất đi giữa những kịch bản này.

Hiện tại, thị trường đặt cược rằng Trump là "Phù thủy xứ Oz" có vẻ như đang quá tự tin. Ông có một nhiệm vụ rõ ràng để đảo ngược toàn cầu hóa, ông thực sự tin vào điều đó, và ông sẽ không giành được bất kỳ nhượng bộ nào có ý nghĩa trừ khi ông thực sự thực hiện các mức thuế nghiêm túc ít nhất một lần.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

Thị trường dầu mỏ vật chất đang biến thành một chiến trường khốc liệt, nơi kỷ luật cung cấp bị thay thế bởi cuộc đấu tranh giành thị phần không khoan nhượng. OPEC+ đã bỏ “dao mổ”—công cụ quản lý giá nhẹ nhàng—để cầm “đinh ba”, đâm thẳng vào thị phần bằng sức mạnh cung ứng. Đợt tăng sản lượng gần 550,000 thùng/ngày cho tháng 8 không chỉ đơn thuần là một điều chỉnh—mà là một tuyên bố chiến lược. Nhóm này được dự đoán sẽ đảo ngược toàn bộ mức cắt giảm 2.2 triệu thùng/ngày vào tháng 9, sớm hơn gần một năm so với kế hoạch ban đầu.
Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Mỗi năm, mùa hè đánh dấu thời điểm diễn ra hai hội nghị ngân hàng trung ương quan trọng, nơi các nhà hoạch định chính sách tiền tệ, học giả và đại diện khu vực tư nhân hội tụ để thảo luận các nghiên cứu mới và trao đổi quan điểm về triển vọng kinh tế toàn cầu. Đầu tiên là Diễn đàn ECB, tổ chức vào cuối tháng 6 tại thị trấn ven biển lộng gió Sintra, Bồ Đào Nha; kế đến là hội nghị Jackson Hole vào cuối tháng 8 tại vùng núi Rocky Mountains, Wyoming, Mỹ. Năm nay, dù gió ở Sintra thổi mạnh không ngừng, các cuộc thảo luận vẫn diễn ra một cách điềm tĩnh, tập trung và sâu sắc – một phép ẩn dụ phù hợp cho tâm thế của các ngân hàng trung ương hiện nay.
Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Tổng thống Trump đã bắt đầu gửi thông báo tới các đối tác thương mại chính về mức thuế mới mà ông dự định áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ. Hai quốc gia đầu tiên nhận thông báo là Nhật Bản và Hàn Quốc, cả hai sẽ phải đối mặt với mức thuế 25%, tăng từ mức 10% hiện tại – một đòn giáng mạnh vào hy vọng rằng Trump sẽ giảm căng thẳng thương mại và tránh leo thang cuộc chiến thuế quan.
Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Tuần này, thị trường toàn cầu di chuyển như đoàn xe không kính chẳng có đèn pha, và mỗi nhà giao dịch đều hy vọng xe dẫn đầu không lao xuống vực. Với thời hạn áp thuế ngày 9/7 đang tới gần, thị trường hiện giờ đang theo dõi Washington sát sao nhằm tìm kiếm bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy sự leo thang hoặc thoái lui. Con đường phía trước vẫn mơ hồ, nhưng địa hình thì đầy chông gai.
Von der Leyen giữa làn đạn thương mại Mỹ–Trung: EU tìm chỗ đứng trong cuộc chơi siêu cường

Von der Leyen giữa làn đạn thương mại Mỹ–Trung: EU tìm chỗ đứng trong cuộc chơi siêu cường

Giữa áp lực từ cả Washington lẫn Bắc Kinh, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nỗ lực định vị EU như một đối tác thương mại chiến lược. Dù không nắm nhiều đòn bẩy, Brussels vẫn có cơ hội tận dụng vị thế trung gian để tái cấu trúc chuỗi cung ứng và giảm thiểu thiệt hại từ cuộc đối đầu giữa hai cường quốc.
Trung Quốc siết chặt dòng chảy nhân tài: Mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại toàn cầu

Trung Quốc siết chặt dòng chảy nhân tài: Mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại toàn cầu

Việc Foxconn triệu hồi hàng trăm kỹ sư Trung Quốc từ các nhà máy iPhone ở Ấn Độ cho thấy Bắc Kinh đang thắt chặt kiểm soát nhân tài công nghệ giữa bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang. Trong khi các công ty phương Tây chuyển dịch chuỗi cung ứng ra khỏi Trung Quốc, cuộc cạnh tranh toàn cầu giờ đây không chỉ là về hàng hóa, mà còn là về con người và trí tuệ.
Lãi suất có thực sự quá cao?

Lãi suất có thực sự quá cao?

Nhiều người tin là có, và ngày càng có nhiều ý kiến kêu gọi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell nên sớm hạ lãi suất. Nhưng họ có đúng không? Liệu ngân hàng trung ương có nên can thiệp, giảm lãi suất và nới lỏng chính sách tiền tệ? Câu trả lời trung thực là: không ai có thể chắc chắn. Tuy nhiên, nếu nhìn từ góc độ lịch sử, lãi suất hiện tại vẫn ở mức tương đối thấp, và chính sách tiền tệ vẫn chưa thực sự bị siết chặt.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ