Fed độc lập - huyết mạch của nền kinh tế Mỹ

Fed độc lập - huyết mạch của nền kinh tế Mỹ

Trần Quốc Khải

Trần Quốc Khải

Junior Editor

15:18 18/07/2024

Việc chính phủ kiểm soát NHTW sẽ có tác động sâu sắc đến tác động của chính sách tài khóa trong tương lai đối với nền kinh tế.

Việc tính toán ngân sách thường không bao giờ là ưu tiên hàng đầu đối với thị trường. Trong phạm vi thị trường theo dõi chính sách, các NHTW thường là “vua”. Các thống đốc NHTW được theo dõi với tất cả sự chú ý nồng nhiệt của “hoàng gia”.

Tương tự như vậy, chính sách tiền tệ là một vấn đề được cân nhắc sau trong phân tích tài chính. “Điểm số ngân sách” thông thường phân tích tác động của chi tiêu chính phủ và hoàn toàn không xem xét đến tác động của Fed. Tuy nhiên, trên khía cạnh động lực, sử dụng các mô hình để kết hợp các hiệu ứng phản hồi kinh tế vĩ mô, thường hạ thấp vai trò của NHTW xuống.

Điều này là thiển cận. Một báo cáo mới của Phòng thí nghiệm ngân sách tại Đại học Yale cho thấy Fed đóng vai trò quan trọng một cách gián tiếp, trong việc chính sách tài khóa của Mỹ sẽ ảnh hưởng đến nền kinh tế như thế nào trong tương lai gần. Đổi lại, điều này nhấn mạnh tầm quan trọng đối với tính độc lập của Fed.

Người ta thường gọi ngắn gọn các chính sách tài khóa tìm cách thúc đẩy nhu cầu là “gây ra lạm phát”, khi Quốc hội ban hành chúng với nền kinh tế đang ở trạng thái toàn dụng lao động. Trong phạm vi một động thái như cắt giảm thuế hoặc tăng chi tiêu, làm tăng thêm áp lực lạm phát, bằng cách thúc đẩy nhu cầu, mô tả này là chính xác. Nhưng nếu Fed lường trước được tác động này và thực hiện tốt công việc của mình bằng cách thắt chặt chính sách tiền tệ, thì sự đánh đổi trong nền kinh tế không phải là lạm phát gia tăng mà là lãi suất cao hơn tạm thời giúp làm dịu cú sốc cầu. Lãi suất cao hơn này sau đó làm tăng chi phí chi trả TPCP.

Các nhà kinh tế thường dự đoán phản ứng kiểu này trong dự báo của họ. Ví dụ, khi Văn phòng Ngân sách Quốc hội cập nhật các dự báo kinh tế sau khi Đạo luật Việc làm và Cắt giảm thuế được thông qua vào năm 2017, triển vọng lạm phát của cơ quan này hầu như không thay đổi trong khi dự báo về lãi suất chính sách liên bang đã tăng một cách đáng kể.

Nhưng điều gì sẽ xảy ra, nếu dưới áp lực chính trị, Fed không thắt chặt chút nào? Khi đó sự đánh đổi đối với chính sách tài khóa mở rộng sẽ hoàn toàn là vấn đề lạm phát cao hơn.

Do đó, việc được quản lý bởi chính phủ - bổ nhiệm những chính trị gia - là một khía cạnh tài chính quan trọng khác đối với Fed. Trong suốt lịch sử của mình, Fed không phải lúc nào cũng duy trì được sự độc lập về chính trị. Ví dụ, Tổng thống Richard Nixon đã gây áp lực lên Chủ tịch Fed Arthur Burns vào đầu những năm 1970 để giữ chính sách tiền tệ nới lỏng trong thời gian ông tái tranh cử. Bất chấp áp lực lạm phát gia tăng kể từ cuối những năm 1960, ông Burns vẫn chấp nhận. Khi cuộc khủng hoảng dầu mỏ năm 1973 xảy ra, những áp lực dư thừa về nhu cầu này đã va chạm với cú sốc cung năng lượng để tạo ra tình trạng đình lạm trong những năm 1970. Nghiên cứu của chúng tôi chỉ ra rằng một Fed bị chi phối về mặt chính trị có thể một lần nữa nhanh chóng mất quyền kiểm soát đối với lạm phát khi xảy ra những cú sốc kinh tế nghiêm trọng.

Chúng tôi đã tiến hành một thử nghiệm kinh tế vĩ mô với hàng nghìn mô phỏng trong sáu năm tiếp theo, áp dụng ngẫu nhiên những cú sốc kinh tế tích cực và tiêu cực trong phạm vi từ nhỏ đến lớn. Chúng tôi thấy rằng dưới thời một Fed bị chính phủ điều khiển, kết quả điển hình trong các mô phỏng của chúng tôi không phải quá thảm họa: lạm phát tích lũy trong sáu năm chỉ cao hơn khoảng nửa điểm phần trăm so với một Fed độc lập. Tuy nhiên, trong trường hợp xấu nhất khi có nhiều cú sốc kinh tế về lạm phát xảy ra, kết quả ở phân vị thứ 95 là mức lạm phát hơn hai điểm phần trăm dưới thời Fed điều hành bởi chính phủ.

Những kết quả này cũng có thể đánh giá thấp kết quả thực tế. Mô hình của Fed giả định rằng thị trường và người tiêu dùng sẽ tiếp tục kỳ vọng Fed sẽ tiếp tục thực hiện các mục tiêu lạm phát trong tương lai ngay cả khi ngân hàng này liên tục không đạt được mục tiêu 2%. Khi chúng ta nới lỏng giả định đó và cho phép mọi người thay đổi lạm phát kỳ vọng của họ - đặt kỳ vọng gần hơn vào mức lạm phát mà họ quan sát được thay vì mục tiêu của Fed - thì kịch bản xấu sẽ khiến lạm phát của Fed điều hành bởi chính phủ cao hơn 5% so với một Fed độc lập.

Kết quả cuối cùng là các nhà kinh tế và nhà phân tích ngân sách nên chú ý đến những giả định của họ về Fed khi suy nghĩ về chính sách trong vài năm tới. Nhưng cũng có những hàm ý rộng hơn. Chúng tôi tin rằng rủi ro chính trị đang gia tăng tại các thị trường Mỹ có khả năng bị định giá thấp. Điều này có thể mang nhiều hình thức, nhưng một trong số đó là việc kiểm soát thể chế, bao gồm cả Fed. Nếu NHTW mất đi sự độc lập, điều đó sẽ có tác động sâu sắc đến việc chính sách tài khóa trong tương lai có thể tác động đến nền kinh tế như thế nào.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc đang chịu sức ép lớn từ dư thừa công suất và cuộc chiến giá kéo dài, làm xói mòn biên lợi nhuận và kéo dài chu kỳ thanh toán cho nhà cung cấp. Dữ liệu từ 33 nhà sản xuất cho thấy các chỉ số tài chính chủ chốt đều suy giảm từ năm 2019 đến 2024. Trong khi một số công ty như BYD cải thiện được lợi nhuận, phần lớn doanh nghiệp trong ngành đối mặt với nợ tăng, tồn kho cao và áp lực thanh khoản. Chính phủ Trung Quốc đã cam kết kiểm soát cuộc đua giảm giá và thúc đẩy tái cấu trúc ngành một cách có trật tự.
Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Cổ phiếu châu Á tăng vào thứ Năm nhờ động lực từ Nvidia chạm mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD và kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong năm nay. Trong khi đó, thị trường phản ứng thờ ơ với các mức thuế mới từ Tổng thống Trump, bao gồm thuế 50% đối với đồng và hàng xuất khẩu từ Brazil. Đồng USD suy yếu, giá dầu giảm nhẹ, còn Bitcoin tiếp tục dao động gần mức đỉnh lịch sử.
Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Trọng tâm của thị trường vẫn đặt vào triển vọng tăng trưởng, khi các ông lớn công nghệ tiếp tục kéo thị trường chứng khoán vượt qua làn khói mờ của bất ổn thương mại. Việc Nvidia bứt phá vượt ngưỡng vốn hóa 4,000 tỷ USD đã tiếp thêm sinh lực cho phe mua, ngay cả khi những tuyên bố cứng rắn mới nhất về thuế quan từ Tổng thống Trump đang đe dọa làm chao đảo tâm lý nhà đầu tư. Tựa như con tàu chủ lực dẫn đầu đoàn hạm, Nvidia tiến thẳng qua sóng gió đầu năm với cánh buồm căng gió—không phải nhờ cường điệu, mà nhờ nhu cầu thực sự, đơn hàng đã được khóa chặt và lực kéo không ngừng từ các khoản đầu tư vào hạ tầng AI.
OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

Thị trường dầu mỏ vật chất đang biến thành một chiến trường khốc liệt, nơi kỷ luật cung cấp bị thay thế bởi cuộc đấu tranh giành thị phần không khoan nhượng. OPEC+ đã bỏ “dao mổ”—công cụ quản lý giá nhẹ nhàng—để cầm “đinh ba”, đâm thẳng vào thị phần bằng sức mạnh cung ứng. Đợt tăng sản lượng gần 550,000 thùng/ngày cho tháng 8 không chỉ đơn thuần là một điều chỉnh—mà là một tuyên bố chiến lược. Nhóm này được dự đoán sẽ đảo ngược toàn bộ mức cắt giảm 2.2 triệu thùng/ngày vào tháng 9, sớm hơn gần một năm so với kế hoạch ban đầu.
Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Mỗi năm, mùa hè đánh dấu thời điểm diễn ra hai hội nghị ngân hàng trung ương quan trọng, nơi các nhà hoạch định chính sách tiền tệ, học giả và đại diện khu vực tư nhân hội tụ để thảo luận các nghiên cứu mới và trao đổi quan điểm về triển vọng kinh tế toàn cầu. Đầu tiên là Diễn đàn ECB, tổ chức vào cuối tháng 6 tại thị trấn ven biển lộng gió Sintra, Bồ Đào Nha; kế đến là hội nghị Jackson Hole vào cuối tháng 8 tại vùng núi Rocky Mountains, Wyoming, Mỹ. Năm nay, dù gió ở Sintra thổi mạnh không ngừng, các cuộc thảo luận vẫn diễn ra một cách điềm tĩnh, tập trung và sâu sắc – một phép ẩn dụ phù hợp cho tâm thế của các ngân hàng trung ương hiện nay.
Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Tổng thống Trump đã bắt đầu gửi thông báo tới các đối tác thương mại chính về mức thuế mới mà ông dự định áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ. Hai quốc gia đầu tiên nhận thông báo là Nhật Bản và Hàn Quốc, cả hai sẽ phải đối mặt với mức thuế 25%, tăng từ mức 10% hiện tại – một đòn giáng mạnh vào hy vọng rằng Trump sẽ giảm căng thẳng thương mại và tránh leo thang cuộc chiến thuế quan.
Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Tuần này, thị trường toàn cầu di chuyển như đoàn xe không kính chẳng có đèn pha, và mỗi nhà giao dịch đều hy vọng xe dẫn đầu không lao xuống vực. Với thời hạn áp thuế ngày 9/7 đang tới gần, thị trường hiện giờ đang theo dõi Washington sát sao nhằm tìm kiếm bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy sự leo thang hoặc thoái lui. Con đường phía trước vẫn mơ hồ, nhưng địa hình thì đầy chông gai.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ