Kẻ thua cuộc lớn nhất trong cuộc bầu cử của Mỹ lại chính là Mỹ?

Kẻ thua cuộc lớn nhất trong cuộc bầu cử của Mỹ lại chính là Mỹ?

Trần Quốc Khải

Trần Quốc Khải

Junior Editor

13:48 16/07/2024

Những gì Mỹ đang phải đối mặt có những nét tương đồng với điều đã diễn ra trong những ngày cuối cùng của Liên Xô.

Cho đến thời điểm viên đạn của sát thủ sượt qua tai Donald Trump, cuộc bầu cử tổng thống Mỹ giống như một cuộc đụng độ bi thảm giữa kẻ ‘bị kết án’ và kẻ ‘yếu đuối’. Sự thất thế của ông Joe Biden trong cuộc tranh luận gần đây với người tiền nhiệm đã làm dấy lên lo ngại rằng nền dân chủ Mỹ đang gặp nguy hiểm, bất kể ai thắng vào tháng 11.

Hành động ám sát ông Trump càng làm tăng thêm lo ngại về điều này. Và sự xâm nhập của bạo lực vào chiến dịch tranh cử, kéo theo bóng ma của nền dân chủ, có thể gây ra cuộc nội chiến.

Các cuộc bầu cử ở Mỹ luôn có vẻ kịch tính, khó đoán và có ảnh hưởng hơn bất cứ điều gì mà nền dân chủ có thể mang lại - đó còn chưa nhắc đến sự chuyển giao quyền lực của những nhà lãnh đạo lớn tuổi ở Liên Xô cũ, các cuộc bầu cử được dàn dựng ở Nga hay các đại hội ngớ ngẩn của Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Ví dụ, vào năm 2008, nhiều người trên khắp thế giới đã chớp lấy cơ hội để bỏ phiếu cho Barack Obama - giống như mọi người từng mơ ước được du hành ra ngoài vũ trụ. Và vào năm 2020, nhiều người nước ngoài mong muốn đặt tay lên bàn cân để quyết định số phận của chiến dịch tái tranh cử của ông Trump.

Tuy nhiên, năm nay có thể là năm mà cuộc bầu cử Mỹ cuối cùng đã mất đi sự kỳ diệu. Cuộc bầu cử vào tháng 11 có lẽ là quan trọng nhất trong nhiều thế hệ. Nhưng những người bên ngoài nước Mỹ, họ không còn ảo tưởng về việc tham gia vào cuộc bầu cử họ cho là điều duy nhất quan trọng nữa. Các chuyên gia trên toàn cầu đã đưa ra khẳng định đúng đắn rằng nước Mỹ phải đối mặt với một sự lựa chọn kịch tính. Nhưng có điều gì đó đã thay đổi. Nhìn từ xa, sự tương phản giữa Biden và Trump không còn rõ ràng như trước đây. Người ta chỉ nhìn thấy hai ông già từng là tổng thống không được lòng dân.

Trong một bài báo được quan tâm gần đây, nhà sử học Niall Ferguson lập luận rằng những so sánh giữa nền chính trị già cỗi ngày nay ở Mỹ và những năm cuối cùng của Liên Xô, tuy sai lệch, nhưng cũng cho thấy nhiều điểm tương đồng. Ông chỉ ra rằng: “So sánh không phải là dự đoán mà là cảnh báo”.

Washington vào năm 2024 chắc chắn không phải là Moscow vào cuối những năm 1980. Nền kinh tế và quân đội của Mỹ mạnh, người dân vẫn liều mạng để đến Mỹ. Tuy nhiên, có một sự tương đồng với những gì đã xảy ra vào thời kỳ cuối của Liên Xô, xã hội Mỹ đang khủng hoảng và sức mạnh của Mỹ đang suy giảm.

Nếu không có một số thay đổi đáng kể, Mỹ và ảnh hưởng toàn cầu của nước này có thể là thất bại lớn nhất trong cuộc bầu cử. Nước Mỹ càng ngày càng có vẻ chìm trong khủng hoảng và nguy hiểm - vụ nổ súng ở Pennsylvania cuối tuần này sẽ chỉ góp phần tăng thêm sự hỗn loạn - đất nước càng cần một tổng thống có thể phát biểu và đại diện cho tương lai.

Năm 1982, Leonid Brezhnev, tổng bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô qua đời ở tuổi 75. Giống như nhiều đồng nghiệp trong Bộ Chính trị, ông đã già và ốm yếu. Ông được thay thế bởi người đứng đầu KGB, Yury Andropov. Ông Andropov có tham vọng đổi mới, hay ít nhất là thiết lập lại kỷ luật cho chế độ Xô Viết. Nhưng ông cũng đã già yếu và qua đời chỉ 15 tháng sau khi nhậm chức.

Ông Andropov được kế vị bởi Konstantin Chernenko, 73 tuổi. Những gì Chernenko muốn thay đổi vẫn chưa sáng tỏ vì ông cũng qua đời chỉ một năm sau khi nhậm chức. Khi Mikhail Gorbachev, thành viên trẻ nhất của Bộ Chính trị, lên nắm quyền vào năm 1985, nhiệm vụ đổi mới chế độ đã trở thành một nhiệm vụ bất khả thi.

Tôi đang ở độ tuổi hai mươi khi tất cả những điều này diễn ra, và sự ra đi liên tiếp của các nhà lãnh đạo đã định hình quan điểm của tôi về chế độ cộng sản và tương lai của chế độ này hơn bất cứ điều gì khác. Có thể nói Liên Xô đã chết vì “kiệt sức” khi phải liên tục tiễn biệt các nhà lãnh đạo.

Những tháng tới sẽ định hình quan điểm về nền dân chủ Mỹ cho cả người trẻ lẫn người già, công dân Mỹ và người nước ngoài. Sự kỳ diệu của nền dân chủ nằm ở khả năng đổi mới và tự sửa chữa. Về mặt này, chiến thắng của Biden hay Trump đều không mang lại sự tích cực trong tương lai.

Biden phải nhận ra rằng trong những thời điểm như hiện tại, mạo hiểm là điều cần thiết. Nếu người dân không còn mong đợi rằng nền dân chủ có thể tự thay đổi trong thời điểm khủng hoảng thì chế độ này sẽ mất đi lợi thế quan trọng nhất so với các chế độ phi dân chủ.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc đang chịu sức ép lớn từ dư thừa công suất và cuộc chiến giá kéo dài, làm xói mòn biên lợi nhuận và kéo dài chu kỳ thanh toán cho nhà cung cấp. Dữ liệu từ 33 nhà sản xuất cho thấy các chỉ số tài chính chủ chốt đều suy giảm từ năm 2019 đến 2024. Trong khi một số công ty như BYD cải thiện được lợi nhuận, phần lớn doanh nghiệp trong ngành đối mặt với nợ tăng, tồn kho cao và áp lực thanh khoản. Chính phủ Trung Quốc đã cam kết kiểm soát cuộc đua giảm giá và thúc đẩy tái cấu trúc ngành một cách có trật tự.
Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Cổ phiếu châu Á tăng vào thứ Năm nhờ động lực từ Nvidia chạm mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD và kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong năm nay. Trong khi đó, thị trường phản ứng thờ ơ với các mức thuế mới từ Tổng thống Trump, bao gồm thuế 50% đối với đồng và hàng xuất khẩu từ Brazil. Đồng USD suy yếu, giá dầu giảm nhẹ, còn Bitcoin tiếp tục dao động gần mức đỉnh lịch sử.
Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Trọng tâm của thị trường vẫn đặt vào triển vọng tăng trưởng, khi các ông lớn công nghệ tiếp tục kéo thị trường chứng khoán vượt qua làn khói mờ của bất ổn thương mại. Việc Nvidia bứt phá vượt ngưỡng vốn hóa 4,000 tỷ USD đã tiếp thêm sinh lực cho phe mua, ngay cả khi những tuyên bố cứng rắn mới nhất về thuế quan từ Tổng thống Trump đang đe dọa làm chao đảo tâm lý nhà đầu tư. Tựa như con tàu chủ lực dẫn đầu đoàn hạm, Nvidia tiến thẳng qua sóng gió đầu năm với cánh buồm căng gió—không phải nhờ cường điệu, mà nhờ nhu cầu thực sự, đơn hàng đã được khóa chặt và lực kéo không ngừng từ các khoản đầu tư vào hạ tầng AI.
OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

Thị trường dầu mỏ vật chất đang biến thành một chiến trường khốc liệt, nơi kỷ luật cung cấp bị thay thế bởi cuộc đấu tranh giành thị phần không khoan nhượng. OPEC+ đã bỏ “dao mổ”—công cụ quản lý giá nhẹ nhàng—để cầm “đinh ba”, đâm thẳng vào thị phần bằng sức mạnh cung ứng. Đợt tăng sản lượng gần 550,000 thùng/ngày cho tháng 8 không chỉ đơn thuần là một điều chỉnh—mà là một tuyên bố chiến lược. Nhóm này được dự đoán sẽ đảo ngược toàn bộ mức cắt giảm 2.2 triệu thùng/ngày vào tháng 9, sớm hơn gần một năm so với kế hoạch ban đầu.
Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Mỗi năm, mùa hè đánh dấu thời điểm diễn ra hai hội nghị ngân hàng trung ương quan trọng, nơi các nhà hoạch định chính sách tiền tệ, học giả và đại diện khu vực tư nhân hội tụ để thảo luận các nghiên cứu mới và trao đổi quan điểm về triển vọng kinh tế toàn cầu. Đầu tiên là Diễn đàn ECB, tổ chức vào cuối tháng 6 tại thị trấn ven biển lộng gió Sintra, Bồ Đào Nha; kế đến là hội nghị Jackson Hole vào cuối tháng 8 tại vùng núi Rocky Mountains, Wyoming, Mỹ. Năm nay, dù gió ở Sintra thổi mạnh không ngừng, các cuộc thảo luận vẫn diễn ra một cách điềm tĩnh, tập trung và sâu sắc – một phép ẩn dụ phù hợp cho tâm thế của các ngân hàng trung ương hiện nay.
Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Tổng thống Trump đã bắt đầu gửi thông báo tới các đối tác thương mại chính về mức thuế mới mà ông dự định áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ. Hai quốc gia đầu tiên nhận thông báo là Nhật Bản và Hàn Quốc, cả hai sẽ phải đối mặt với mức thuế 25%, tăng từ mức 10% hiện tại – một đòn giáng mạnh vào hy vọng rằng Trump sẽ giảm căng thẳng thương mại và tránh leo thang cuộc chiến thuế quan.
Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Tuần này, thị trường toàn cầu di chuyển như đoàn xe không kính chẳng có đèn pha, và mỗi nhà giao dịch đều hy vọng xe dẫn đầu không lao xuống vực. Với thời hạn áp thuế ngày 9/7 đang tới gần, thị trường hiện giờ đang theo dõi Washington sát sao nhằm tìm kiếm bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy sự leo thang hoặc thoái lui. Con đường phía trước vẫn mơ hồ, nhưng địa hình thì đầy chông gai.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ