Kết nối các điều kiện kinh tế và hướng tới lợi ích cộng đồng - yếu tố cần có của tổng thống Mỹ tiếp theo?

Kết nối các điều kiện kinh tế và hướng tới lợi ích cộng đồng - yếu tố cần có của tổng thống Mỹ tiếp theo?

Trần Quốc Khải

Trần Quốc Khải

Junior Editor

15:11 02/09/2024

Tư duy hệ thống phổ biến trong các lĩnh vực như chiến lược quân sự và kỹ thuật hơn là kinh tế. Tuy nhiên, đây là điều mà nền kinh tế Mỹ cần ở tổng thống tiếp theo. Một người có thể kết nối các yếu tố ở các lĩnh vực riêng lẻ để giải quyết được bức tranh toàn cảnh. Đây là điều mà Harris sẽ cần áp dụng nếu bà đắc cử tổng thống.

Cuộc thăm dò tháng 8 cho thấy Kamala Harris đã vượt lên dẫn trước Donald Trump ở ba tiểu bang chiến trường quan trọng ở Trung Tây - Michigan, Wisconsin và Pennsylvania. Điều này là nhờ khả năng truyền tải tâm trạng lạc quan thay vì sợ hãi của bà, những bước đi sai lầm của chính Trump và thực tế là 30% khoản đầu tư của khu vực tư nhân vào các lĩnh vực chiến lược được chính quyền Biden hỗ trợ đã đổ vào những nơi như vùng công nghiệp Trung Tây.

Việc đầu tư vào những khu vực bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi các cú sốc thương mại không phải là ngẫu nhiên. Như một bài báo gần đây của Viện Brookings chỉ ra, đây là một phần trong cách tiếp cận có hệ thống mà Nhà Trắng thực hiện để đạt ba điều: giảm thiểu suy thoái ở các cộng đồng bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi cú sốc Trung Quốc năm 2000-2012, củng cố các nền kinh tế có nguy cơ cao bị gián đoạn trong tương lai và thúc đẩy đầu tư tư nhân vào các lĩnh vực mới quan trọng như chất bán dẫn, năng lượng sạch và thiết bị y sinh.

Đa số gọi đây là chính sách công nghiệp. Nhưng chiến lược này cũng có thể gọi là tư duy hệ thống, nghĩa là giải quyết vấn đề không phải theo hướng riêng lẻ mà là một phần của chiến lược rộng hơn kết nối các yếu tố nhằm giải quyết nguyên nhân gốc rễ thay vì triệu chứng. Trong trường hợp này, các yếu tố là kinh tế và chính trị và chúng rải rác trên các vấn đề, khu vực địa lý và lĩnh vực khác nhau.

Cho đến nay, các chính sách kinh tế của phó tổng thống vẫn còn thiếu chi tiết. Điều này là hợp lý khi xem xét thời gian bầu cử và nhu cầu giữ sự linh hoạt chính trị. Tuy nhiên, cuối cùng, Harris sẽ cần bắt đầu kết nối các yếu tố trong các lĩnh vực như nhà ở, chăm sóc trẻ em và chính sách thuế nếu bà thực sự muốn giải quyết các vấn đề mà nền kinh tế Mỹ đang phải đối mặt.

Hãy xem xét thị trường nhà ở. Harris đã đúng khi tập trung vào nhu cầu về nhà ở mới và xem xét các ưu đãi thuế bất động sản cũng như các cách để xóa bỏ các rào cản về quy hoạch.

Nhưng vẫn còn những vấn đề hệ thống khác làm méo mó thị trường. Một là giá bảo hiểm nhà ở ngày càng cao. Một là sự phức tạp và chi phí của chuỗi cung ứng (xây dựng nhà ở đòi hỏi nhiều chuỗi cung ứng vật liệu riêng biệt). Sau đó là cách mà Fed, mặc dù vô tình, đã tạo ra một điểm nghẽn lớn trên thị trường nhà ở bằng cách duy trì lãi suất cao trong thời gian dài.

Tất cả những điều này không thể hoặc không nên được truyền tải trên con đường vận động tranh cử. Nhưng cần phải hiểu những vấn đề này theo cách toàn diện để xây dựng các chính sách tốt nhất.

Điều tương tự cũng áp dụng cho lĩnh vực chăm sóc trẻ em, một điểm đam mê khác của Harris. Ý tưởng mở rộng khoản miễn trừ thuế cho trẻ em của bà là điều không cần phải bàn cãi. Nhưng giải quyết các vấn đề cơ bản trong chăm sóc trẻ em sẽ đòi hỏi một cách tiếp cận rộng hơn đối với những rối loạn của thị trường, điều đã dẫn đến một hệ thống phục vụ chủ yếu cho người giàu hoặc những người nhận hỗ trợ từ chính phủ.

Để giải quyết điều này có nghĩa là phải hiểu được lý do tại sao vốn tư nhân hiện sở hữu 8/11 chuỗi chăm sóc trẻ em hàng đầu tại Mỹ (chưa kể đến thực tế là các ngân hàng ngầm đang thâm nhập vào các lĩnh vực khác vì lợi ích công cộng, chẳng hạn như thị trường cho vay sinh viên, chăm sóc sức khỏe và giáo dục) cùng với đó là xem xét các tác động đối với khả năng tiếp cận và khả năng chi trả.

Harris có nhiều điểm mạnh, một trong số đó là khả năng của một công tố viên trong việc giải quyết nhiều vấn đề khác nhau và nhìn nhận tất cả khía cạnh. Điều này sẽ giúp ích cho bà trong chiến dịch tranh cử và trong các cuộc tranh luận.

Nhưng để quản lý tốt cần có cách tiếp cận theo hệ thống. Người dân Mỹ có thể thích hoặc ghét Bidenomics, nhưng điều này không phải là ngẫu nhiên. Nhà Trắng đã đưa ra một tầm nhìn rõ ràng và thống nhất, đó là thị trường không phải lúc nào cũng hoạt động, quyền lực tồn tại trong nền kinh tế chính trị và các chính phủ phải can thiệp theo những cách có hệ thống để bảo vệ lợi ích của công dân, không chỉ người tiêu dùng.

Harris hiện có cơ hội thể hiện tư duy hệ thống của riêng mình về các vấn đề như tăng giá. Đề xuất cấm áp giá thực phẩm quá cao của bà là một động thái chính trị quan trọng đối với những cử tri dễ bị tổn thương, những người đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi lạm phát thực phẩm.

Nhưng việc giải quyết tình trạng tăng giá sẽ cần phải xem xét không chỉ các biên lợi nhuận của thực phẩm, mà còn hiểu cách mà sự đầu cơ tài chính của các nhà giao dịch hàng hóa lớn nhất thế giới đã đẩy giá thực phẩm và nhiên liệu lên cao trong vài năm qua. Theo báo cáo gần đây của Unctad, chính hoạt động không được kiểm soát trong lĩnh vực hàng hóa là nguyên nhân gây ra phần lớn tình trạng tăng giá do đầu cơ và bất ổn thị trường kể từ khi đại dịch bùng phát.

Cách mà các ngân hàng ngầm lách qua các lỗ hổng pháp lý để tận dụng lợi thế không công bằng, hoặc sự tương tác phức tạp giữa thị trường nhà ở và chính sách tiền tệ, hoặc cách vượt ra ngoài chính sách thuế như giải pháp duy nhất cho sự bóp méo thị trường có vẻ như là những thách thức riêng biệt. Trên thực tế, các chính trị gia phải hiểu rõ hơn về cách thị trường thực sự hoạt động - không chỉ dựa vào các mô hình kinh tế cổ điển - và đặt ra các quy tắc, chính sách đảm bảo rằng họ làm như vậy vì lợi ích công cộng.

Nếu Harris đắc cử, bà sẽ ở một vị thế độc nhất và quyền lực để thực hiện điều này.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Thuế quan, công nghệ bứt phá và thị trường đặt cược vào sự rút lui, không phải sụp đổ

Thuế quan, công nghệ bứt phá và thị trường đặt cược vào sự rút lui, không phải sụp đổ

Thị trường tài chính tiếp tục bứt phá, bất chấp những cơn gió ngược từ chính trị, với động lực chính đến từ nhóm cổ phiếu công nghệ dẫn đầu. Nvidia là “viên ngọc sáng” trong làn sóng AI, vừa vượt mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD, đẩy giá cổ phiếu bay cao, vượt lên trên những mối lo về căng thẳng thương mại và các phát biểu cứng rắn từ Tổng thống Mỹ. Trong khi đó, các biện pháp thuế quan mới từ Trump, từ đồng đến dược phẩm, thậm chí cả Brazil, vẫn tiếp tục được triển khai, nhưng dường như không để lại tác động rõ ràng đến thị trường.
Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc đang chịu sức ép lớn từ dư thừa công suất và cuộc chiến giá kéo dài, làm xói mòn biên lợi nhuận và kéo dài chu kỳ thanh toán cho nhà cung cấp. Dữ liệu từ 33 nhà sản xuất cho thấy các chỉ số tài chính chủ chốt đều suy giảm từ năm 2019 đến 2024. Trong khi một số công ty như BYD cải thiện được lợi nhuận, phần lớn doanh nghiệp trong ngành đối mặt với nợ tăng, tồn kho cao và áp lực thanh khoản. Chính phủ Trung Quốc đã cam kết kiểm soát cuộc đua giảm giá và thúc đẩy tái cấu trúc ngành một cách có trật tự.
Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Cổ phiếu châu Á tăng vào thứ Năm nhờ động lực từ Nvidia chạm mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD và kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong năm nay. Trong khi đó, thị trường phản ứng thờ ơ với các mức thuế mới từ Tổng thống Trump, bao gồm thuế 50% đối với đồng và hàng xuất khẩu từ Brazil. Đồng USD suy yếu, giá dầu giảm nhẹ, còn Bitcoin tiếp tục dao động gần mức đỉnh lịch sử.
Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Trọng tâm của thị trường vẫn đặt vào triển vọng tăng trưởng, khi các ông lớn công nghệ tiếp tục kéo thị trường chứng khoán vượt qua làn khói mờ của bất ổn thương mại. Việc Nvidia bứt phá vượt ngưỡng vốn hóa 4,000 tỷ USD đã tiếp thêm sinh lực cho phe mua, ngay cả khi những tuyên bố cứng rắn mới nhất về thuế quan từ Tổng thống Trump đang đe dọa làm chao đảo tâm lý nhà đầu tư. Tựa như con tàu chủ lực dẫn đầu đoàn hạm, Nvidia tiến thẳng qua sóng gió đầu năm với cánh buồm căng gió—không phải nhờ cường điệu, mà nhờ nhu cầu thực sự, đơn hàng đã được khóa chặt và lực kéo không ngừng từ các khoản đầu tư vào hạ tầng AI.
OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

Thị trường dầu mỏ vật chất đang biến thành một chiến trường khốc liệt, nơi kỷ luật cung cấp bị thay thế bởi cuộc đấu tranh giành thị phần không khoan nhượng. OPEC+ đã bỏ “dao mổ”—công cụ quản lý giá nhẹ nhàng—để cầm “đinh ba”, đâm thẳng vào thị phần bằng sức mạnh cung ứng. Đợt tăng sản lượng gần 550,000 thùng/ngày cho tháng 8 không chỉ đơn thuần là một điều chỉnh—mà là một tuyên bố chiến lược. Nhóm này được dự đoán sẽ đảo ngược toàn bộ mức cắt giảm 2.2 triệu thùng/ngày vào tháng 9, sớm hơn gần một năm so với kế hoạch ban đầu.
Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Mỗi năm, mùa hè đánh dấu thời điểm diễn ra hai hội nghị ngân hàng trung ương quan trọng, nơi các nhà hoạch định chính sách tiền tệ, học giả và đại diện khu vực tư nhân hội tụ để thảo luận các nghiên cứu mới và trao đổi quan điểm về triển vọng kinh tế toàn cầu. Đầu tiên là Diễn đàn ECB, tổ chức vào cuối tháng 6 tại thị trấn ven biển lộng gió Sintra, Bồ Đào Nha; kế đến là hội nghị Jackson Hole vào cuối tháng 8 tại vùng núi Rocky Mountains, Wyoming, Mỹ. Năm nay, dù gió ở Sintra thổi mạnh không ngừng, các cuộc thảo luận vẫn diễn ra một cách điềm tĩnh, tập trung và sâu sắc – một phép ẩn dụ phù hợp cho tâm thế của các ngân hàng trung ương hiện nay.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ