Liệu Fed đã có thể "ăn mừng chiến thắng" trong cuộc chiến chống lạm phát?

Liệu Fed đã có thể "ăn mừng chiến thắng" trong cuộc chiến chống lạm phát?

Trần Quốc Khải

Trần Quốc Khải

Junior Editor

09:26 27/08/2024

Trong bài phát biểu của mình vào thứ Sáu - không khẳng định chiến thắng nhưng gần như là vậy - Jay Powell đã dành nhiều lời khen ngợi cho lạm phát kỳ vọng: “Một điều quan trọng rút ra từ kinh nghiệm gần đây là lạm phát kỳ vọng được củng cố bởi các hành động mạnh mẽ của NHTW, có thể tạo điều kiện cho việc hạ nhiệt lạm phát mà không làm nền kinh tế chậm lại”.

Nhìn lại, có vẻ như điều quan trọng nhất đối với việc hạ nhiệt lạm phát là giảm các cú sốc cung và sự tự tin rằng Fed sẽ làm những gì cần thiết. Lãi suất liên bang và kỳ vọng về mức lãi suất trong tương lai gần không phải là vấn đề quan trọng.

Những gì thị trường nghĩ rằng Fed cần phải làm để kiểm soát lạm phát đã dao động dữ dội trong năm qua. Kỳ vọng của Fed đã tuân theo cùng một mô hình chung, nhưng trong phạm vi hẹp hơn. Dưới đây là kỳ vọng của thị trường tương lai về lãi suất liên bang vào tháng 12 năm 2024, cũng như dự báo của Fed từ bản tóm tắt hàng quý về dự báo kinh tế (SEP gần đây nhất được công bố vào đầu tháng 6):

Không thể không nhận thấy mô hình phản ứng thái quá và điều chỉnh từ phía thị trường. Giống như một chiếc ô tô trên con đường băng giá. Có cả một ngành công nghiệp phụ - Unhedged là một phần - dành thời gian tranh luận về lý do tại sao Fed nới lỏng hay thắt chặt quá mức. Nhưng khi nhìn lại, có lẽ tầm quan trọng của mức lãi suất hiện tại và dự kiến đã được cường điệu hoá. Điều quan trọng là giữ cho kỳ vọng được giữ ở một mặt và tránh suy thoái không cần thiết ở mặt khác. Cho đến nay, Fed vẫn giữ trong phạm vi này.

Chủ tịch Powell đã nói rất đúng: “Giới hạn kiến ​​thức của chúng ta - rất rõ ràng trong đại dịch - đòi hỏi sự khiêm tốn và tập trung vào việc học hỏi những bài học từ quá khứ, áp dụng chúng một cách linh hoạt vào những thách thức hiện tại”.

“Lạm phát tham lam” phần 1: các nhà bán lẻ

“Lạm phát tham lam” - theo mức độ mà Unhedged hiểu thuật ngữ này - là sự gia tăng lạm phát do lợi nhuận doanh nghiệp cao hơn, trái ngược với sự gia tăng do chi phí đầu vào cao mà các doanh nghiệp chuyển cho khách hàng, giúp lợi nhuận ổn định. Trong giai đoạn lạm phát do đại dịch, cáo buộc chống lại các doanh nghiệp là họ đã sử dụng cú sốc giá như một cơ chế phối hợp. Dưới vỏ bọc của bầu không khí chung là lạm phát tăng cao, các doanh nghiệp đã đẩy giá cao hơn mức cần thiết. Điều này làm tăng lợi nhuận bằng cách tăng chi phí của người tiêu dùng.

Khái niệm này đã đi vào cuộc bầu cử tổng thống, dưới hình thức chiến dịch của Harris đề cập đến việc tăng giá quá mức trong các mặt hàng tạp hóa nói riêng.

Liệu “lạm phát tham lam” có phải là điều nên lo lắng hay không và nếu có, thì cần làm gì với vấn đề này là những câu hỏi quan trọng. Nhưng có những câu hỏi nên được đặt ra trước tiên: liệu điều này có xảy ra không? Trong những ngành nào? Ở đâu trong chuỗi giá trị?

Tiếp theo, hãy bắt đầu với nhu yếu phẩm - cụ thể là các nhà bán lẻ nhu yếu phẩm. Như biểu đồ bên dưới cho thấy, nhu yếu phẩm đã chứng kiến ​​mức tăng giá mạnh vào năm 2021 và 2022, và giá nhu yếu phẩm hiện cao hơn 1/4 so với thời điểm bắt đầu đại dịch. Các sản phẩm chăm sóc cá nhân (xà phòng, chất khử mùi, v.v.), mà người ta cũng có thể mua tại siêu thị hoặc chuỗi cửa hàng giảm giá, tăng ít hơn, nhưng cũng tăng mạnh:

Đây là mức tăng đáng kể. Trong thập kỷ trước đại dịch, giá nhu yếu phẩm tăng chậm hơn tốc độ lạm phát chung và giá sản phẩm chăm sóc cá nhân đi ngang.

Giá tăng đã ảnh hưởng đến các nhà bán lẻ nhu yếu phẩm lớn nhất như thế nào? Sau đây là doanh số từ bốn nhà bán lẻ lớn nhất tại Mỹ, được tính theo mức năm 2019:

Walmart, Target và Albertson's chứng kiến ​​doanh số tăng nhanh hơn lạm phát, Kroger thì tăng chậm hơn một chút. Nhìn bề ngoài, có vẻ như không có công ty nào trong số những công ty này giữ giá thấp khi đối mặt với lạm phát đầu vào. Nhưng tất nhiên, trong kết quả doanh thu của họ sẽ có sự thay đổi về cơ cấu sản phẩm, khối lượng lớn hơn rất nhiều trong thời gian phong tỏa, và sự thay đổi trong thị phần. Ngoài ra còn có những yếu tố phức tạp khác. Các công ty này không chỉ bán nhu yếu phẩm; mỗi công ty bán một hỗn hợp hàng hoá, xăng dầu, đồ điện tử, hàng gia dụng, v.v. khác nhau.

Một số sự phức tạp này sẽ được giải quyết ở phần sau của báo cáo thu nhập. Việc tăng giá không cần thiết sẽ thể hiện rõ ràng dưới dạng biên lợi nhuận cao hơn, trong khi thị phần và cơ cấu sẽ có tác động nhỏ hơn. Sau đây là biên lợi nhuận hoạt động tại bốn công ty trong suốt đại dịch:

Có lẽ là một sai lầm khi rút ra kết luận chung từ biên lợi nhuận của Target trong vài năm qua, xét đến nhiều vấn đề hoạt động khác nhau của công ty, nhưng số liệu trên biểu đồ như một lời nhắc nhở rằng các vấn đề hoạt động có thể che khuất các xu hướng chung. Walmart đã nhận được sự thúc đẩy tạm thời đối với biên lợi nhuận hoạt động kéo dài khoảng hai năm, bắt đầu từ giữa năm 2020, nhưng giờ thì đã kết thúc. Biên lợi nhuận của Kroger và Albertsons vẫn cao hơn đáng kể so với năm 2019. Liệu chúng có quay trở lại mức trung bình không?

Tuy nhiên, doanh số cao hơn và biên lợi nhuận từ ổn định đến cao hơn đồng nghĩa với nhiều USD lợi nhuận của công ty hơn. Những đồng tiền đó được đo lường tốt nhất so với vốn đầu tư vào doanh nghiệp. Dưới đây là lợi nhuận trên vốn (khoảng lợi nhuận sau thuế chia cho tổng nợ và vốn chủ sở hữu của cổ đông):

Biểu đồ trông giống với biểu đồ biên lợi nhuận hoạt động, nhưng lưu ý rằng Walmart hiện có lợi nhuận cao hơn so với năm 2019; Albertson và Kroger đang hoạt động tốt hơn nhiều.

Kết luận ban đầu, sau đó, phải là ngành công nghiệp tạp hóa, được đại diện bởi bốn trong số những công ty lớn nhất, đã có lợi nhuận hơn trong đại dịch và vẫn duy trì như vậy trong ít nhất một vài năm. Đây là một dự đoán tốt rằng các mức tăng giá vượt quá mức tăng chi phí đã đóng góp cho điều này.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Thuế quan, công nghệ bứt phá và thị trường đặt cược vào sự rút lui, không phải sụp đổ

Thuế quan, công nghệ bứt phá và thị trường đặt cược vào sự rút lui, không phải sụp đổ

Thị trường tài chính tiếp tục bứt phá, bất chấp những cơn gió ngược từ chính trị, với động lực chính đến từ nhóm cổ phiếu công nghệ dẫn đầu. Nvidia là “viên ngọc sáng” trong làn sóng AI, vừa vượt mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD, đẩy giá cổ phiếu bay cao, vượt lên trên những mối lo về căng thẳng thương mại và các phát biểu cứng rắn từ Tổng thống Mỹ. Trong khi đó, các biện pháp thuế quan mới từ Trump, từ đồng đến dược phẩm, thậm chí cả Brazil, vẫn tiếp tục được triển khai, nhưng dường như không để lại tác động rõ ràng đến thị trường.
Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc đang chịu sức ép lớn từ dư thừa công suất và cuộc chiến giá kéo dài, làm xói mòn biên lợi nhuận và kéo dài chu kỳ thanh toán cho nhà cung cấp. Dữ liệu từ 33 nhà sản xuất cho thấy các chỉ số tài chính chủ chốt đều suy giảm từ năm 2019 đến 2024. Trong khi một số công ty như BYD cải thiện được lợi nhuận, phần lớn doanh nghiệp trong ngành đối mặt với nợ tăng, tồn kho cao và áp lực thanh khoản. Chính phủ Trung Quốc đã cam kết kiểm soát cuộc đua giảm giá và thúc đẩy tái cấu trúc ngành một cách có trật tự.
Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Cổ phiếu châu Á tăng vào thứ Năm nhờ động lực từ Nvidia chạm mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD và kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong năm nay. Trong khi đó, thị trường phản ứng thờ ơ với các mức thuế mới từ Tổng thống Trump, bao gồm thuế 50% đối với đồng và hàng xuất khẩu từ Brazil. Đồng USD suy yếu, giá dầu giảm nhẹ, còn Bitcoin tiếp tục dao động gần mức đỉnh lịch sử.
Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Trọng tâm của thị trường vẫn đặt vào triển vọng tăng trưởng, khi các ông lớn công nghệ tiếp tục kéo thị trường chứng khoán vượt qua làn khói mờ của bất ổn thương mại. Việc Nvidia bứt phá vượt ngưỡng vốn hóa 4,000 tỷ USD đã tiếp thêm sinh lực cho phe mua, ngay cả khi những tuyên bố cứng rắn mới nhất về thuế quan từ Tổng thống Trump đang đe dọa làm chao đảo tâm lý nhà đầu tư. Tựa như con tàu chủ lực dẫn đầu đoàn hạm, Nvidia tiến thẳng qua sóng gió đầu năm với cánh buồm căng gió—không phải nhờ cường điệu, mà nhờ nhu cầu thực sự, đơn hàng đã được khóa chặt và lực kéo không ngừng từ các khoản đầu tư vào hạ tầng AI.
OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

Thị trường dầu mỏ vật chất đang biến thành một chiến trường khốc liệt, nơi kỷ luật cung cấp bị thay thế bởi cuộc đấu tranh giành thị phần không khoan nhượng. OPEC+ đã bỏ “dao mổ”—công cụ quản lý giá nhẹ nhàng—để cầm “đinh ba”, đâm thẳng vào thị phần bằng sức mạnh cung ứng. Đợt tăng sản lượng gần 550,000 thùng/ngày cho tháng 8 không chỉ đơn thuần là một điều chỉnh—mà là một tuyên bố chiến lược. Nhóm này được dự đoán sẽ đảo ngược toàn bộ mức cắt giảm 2.2 triệu thùng/ngày vào tháng 9, sớm hơn gần một năm so với kế hoạch ban đầu.
Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Mỗi năm, mùa hè đánh dấu thời điểm diễn ra hai hội nghị ngân hàng trung ương quan trọng, nơi các nhà hoạch định chính sách tiền tệ, học giả và đại diện khu vực tư nhân hội tụ để thảo luận các nghiên cứu mới và trao đổi quan điểm về triển vọng kinh tế toàn cầu. Đầu tiên là Diễn đàn ECB, tổ chức vào cuối tháng 6 tại thị trấn ven biển lộng gió Sintra, Bồ Đào Nha; kế đến là hội nghị Jackson Hole vào cuối tháng 8 tại vùng núi Rocky Mountains, Wyoming, Mỹ. Năm nay, dù gió ở Sintra thổi mạnh không ngừng, các cuộc thảo luận vẫn diễn ra một cách điềm tĩnh, tập trung và sâu sắc – một phép ẩn dụ phù hợp cho tâm thế của các ngân hàng trung ương hiện nay.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ