Những lo ngại về tương lai tài chính của Mỹ đã góp phần khiến lợi suất trái phiếu Mỹ tăng cao, gây bất ngờ cho các nhà hoạch định chính sách và làm họ cân nhắc việc hoãn kế hoạch tăng lãi suất lần nữa.

Tình trạng ngân sách của Hoa Kỳ đang gây rủi ro cho mục tiêu kép của ngân hàng trung ương.

Thâm hụt ngân sách và nợ gây áp lực lên lợi suất dài hạn, đe dọa làm chậm tốc độ tăng trưởng và đẩy tỷ lệ thất nghiệp lên cao. Đồng thời, nó cũng có gây ra lạm phát cao hơn, đặc biệt nếu Fed hạ thấp mục tiêu ổn định giá cả nhằm hạn chế chi phí đi vay của chính phủ liên bang.

Cựu thành viên hội đồng thống đốc Fed Kevin Warsh, người từng là cố vấn cho Tổng thống George W. Bush từ năm 2002 đến năm 2006, cho biết: “Các nhà đầu tư đang thay đổi cách nhìn nhận về tính bền vững của nền tài chính của Mỹ”.

Chắc chắn sẽ có những tác động khác đằng sau đà tăng của lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm.

Chủ tịch Fed Jerome Powell sẽ bày tỏ quan điểm của mình khi xuất hiện trước Câu lạc bộ kinh tế New York vào thứ Năm.

Thị trường hiện tại vẫn đang định giá Fed giữ nguyên lãi suất trong cuộc họp tháng 11.

Nhưng với việc lạm phát vẫn cao hơn mục tiêu 2% của Fed, các quan chức vẫn có thể tăng lãi suất vào cuối năm nay.

Julia Coronado, người sáng lập MacroPolicy Perspectives LLC và cựu chuyên gia kinh tế của Fed, cho biết: “Vẫn có khả năng còn một lần tăng lãi suất nữa nếu lạm phát cao hơn nhiều so với mục tiêu.”.

Cựu Phó Chủ tịch Fed Donald Kohn cho rằng chủ tịch Powell và các quan chức khác nên lên tiếng về tác động của chính sách tài khóa đối với nền kinh tế, lãi suất và ngân hàng trung ương.

Ông Kohn, hiện là thành viên cấp cao tại Viện Brookings, cho biết những bình luận về hậu quả với chính sách tiền tệ và nền kinh tế sẽ rất hữu ích cho câu chuyện kinh tế trong nước.

Cựu quan chức Bộ Tài chính Mark Sobel thì thẳng thắn hơn. Ông nói các quan chức Fed cần phải cảnh báo về những tác động xấu có thể xảy ra do sự hoang phí của chính phủ Mỹ đối với thị trường và nền kinh tế.

Thị trường đang cho rằng ngân sách liên bang đang trên một con đường không bền vững. Những sự kiện gần đây đang khiến lo ngại đó cấp thiết hơn.

Vào tháng 8, Fitch Ratings Inc. đã hạ xếp hạng tín dụng AAA của Mỹ khi Bộ Tài chính công bố yêu cầu vay hàng quý lớn hơn dự kiến. Một ước tính vào tuần trước từ Văn phòng Ngân sách Quốc hội rằng thâm hụt đã tăng hơn 20% trong năm tài chính vừa qua, lên tới 1.7 nghìn tỷ USD, càng làm tăng thêm sự bất an.

Thành viên hội đồng thống đốc Fed Christopher Waller cho biết vào ngày 11/10 tại Hội nghị thượng đỉnh E2 ở Park City, Utah: “Thật khó để tin rằng đây là một chính sách bền vững trong tương lai”.

Các quan chức chính phủ nhấn mạnh rằng Tổng thống Joe Biden cam kết giảm thâm hụt ngân sách và họ cho rằng các sáng kiến của ông nhằm tăng chi tiêu cho cơ sở hạ tầng công cộng và thúc đẩy đầu tư tư nhân để chống biến đổi khí hậu sẽ giúp ích cho nền kinh tế về lâu dài.

Những lo lắng khác

Nhưng không chỉ nguồn cung trái phiếu ngày càng tăng đang khiến các nhà đầu tư e ngại. Nó cũng làm giảm nhu cầu. Nhiều nhà đầu tư lo ngại rằng hai chủ nợ nước ngoài lớn nhất của Mỹ là Trung Quốc và Nhật Bản sẽ giảm quy mô mua vào.

Bản thân Fed cũng đã cắt giảm lượng trái phiếu nắm giữ nhờ hoạt động thắt chặt định lượng. Các quan chức cũng báo hiệu rằng họ sẽ tiếp tục thu hẹp bảng cân đối kế toán khi bắt đầu cắt giảm lãi suất vào năm tới.

Cựu Giám đốc CBO Douglas Holtz-Eakin, người từng là cố vấn cho cựu tổng thống George W. Bush, cho biết đà tăng của lợi suất đang đe dọa khiến triển vọng tài chính trở nên tồi tệ hơn.

“Ta có một ngân sách rất nhạy cảm với lãi suất. Nếu thị trường trái phiếu bắt đầu phản ánh chính xác hơn tình hình tài chính của Hoa Kỳ thì chúng ta sẽ gặp rắc rối.”

Ông Warsh đồng ý. “Thật khó để có chính sách tiền tệ hợp lý nếu không có chính sách tài khóa hợp lý. Và chính sách tài khóa của Mỹ rõ ràng là không ổn định.”