"Thuế quan" - "lá bài chiến lược" đầy tham vọng của Trump?

"Thuế quan" - "lá bài chiến lược" đầy tham vọng của Trump?

Trần Quốc Khải

Trần Quốc Khải

Junior Editor

16:00 16/10/2024

Cuộc phỏng vấn gần đây với Donald Trump đã tiết lộ những quan điểm đầy tham vọng của ông về chính sách thuế quan và nền kinh tế Mỹ. Trump khẳng định rằng thuế quan sẽ là công cụ để buộc các công ty chuyển sản xuất về Mỹ, với mức thuế cao hơn nhiều so với nhiệm kỳ đầu. Ông cũng gửi thông điệp rõ ràng đến Trung Quốc, khẳng định Mỹ vẫn mở cửa cho các khoản đầu tư trực tiếp nước ngoài. Trong bối cảnh này, Trump tự tin rằng chính sách của ông có thể tác động mạnh mẽ đến cả Mỹ và các nền kinh tế toàn cầu, đặc biệt là Trung Quốc và Mexico.

Điểm mấu chốt là hiểu Trump muốn nói gì khi nhắc đến thuế quan và ông hy vọng đạt được điều gì từ chúng. Trump không từ bỏ chương trình nghị sự bảo hộ, mô tả thuế quan là “từ đẹp nhất trong từ điển.” Tuy nhiên, một câu hỏi từ Micklethwait đã khiến ông trả lời: “Không, không có thuế quan - tất cả những gì bạn cần làm là xây nhà máy ở Hoa Kỳ và bạn sẽ không phải chịu thuế. Đó là điều tôi muốn.” Điều này rõ ràng là thông điệp mà Trump muốn gửi đến Tập Cận Bình (một người bạn của ông, theo như ông nói với khán giả) rằng Hoa Kỳ đang mở cửa cho các khoản đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI).

Thuế quan được thiết kế để buộc các công ty phải chuyển địa điểm sang Mỹ - và ông đề xuất áp mức thuế cao hơn nhiều so với nhiệm kỳ đầu của mình để đảm bảo họ sẽ đến. “Thuế càng cao, công ty càng có khả năng chuyển đến Hoa Kỳ. Cao đến mức tồi tệ, khủng khiếp, khó chịu.” Mức thuế 10% không đủ thuyết phục, ông lập luận, nhưng 50% thì có thể.

Đầu năm nay, sau khi Trump hầu như không đề cập đến thuế quan trong bài phát biểu tại Hội nghị Quốc gia của Đảng Cộng hòa, Points of Return* đã trích dẫn ý tưởng từ Marko Papic của BCA Research rằng Trump đang hướng tới việc thực hiện một thỏa thuận lớn theo kiểu Nixon với Trung Quốc, thay vì cố gắng trở thành một McKinley của thời hiện đại và giành chiến thắng trong một cuộc chiến thương mại. Thông điệp này giờ đây đã trở nên rõ ràng hơn. Trump không phải là Richard Nixon, và bất kỳ sự dàn xếp thương mại theo kiểu bảo hộ nào như thế này sẽ rất khó đạt được, với những lợi ích phải chờ đợi trong tương lai dài. Liệu ông có thực sự có đủ kỹ năng ngoại giao để thực hiện điều này hay không vẫn còn là một câu hỏi lớn. Nhưng Papic nhận xét rằng Trump có một cơ hội chính trị. Papic chỉ ra rằng, “Đảng Dân chủ sợ bị gọi là yếu kém trong vấn đề thương mại.”

Trump, ngược lại, không có mối lo ngại như vậy. Như chính ông đã nói, những người ủng hộ ông sẽ luôn đồng hành cùng ông bất kể ông làm gì. Do đó, không gian chính trị trong nước của ông là vô cùng lớn.

Papic tin tưởng Trump sẽ “đưa con tàu thuế quan đến đích,” mặc dù thật dễ - và đáng sợ - khi tưởng tượng con tàu đó sẽ gặp tai nạn. Nhưng một hệ quả của việc này là Mỹ có thể thực sự giúp Trung Quốc sắp xếp lại nền kinh tế của họ (khôn ngoan hay không là chuyện khác). Châu Âu có nguy cơ bị kẹt ở giữa. Những kẻ thua cuộc lớn nhất có thể sẽ là những nền kinh tế được hưởng lợi từ việc “gần-shoring” (gần chuyển địa điểm sản xuất), khi các công ty chuyển từ Trung Quốc sang các quốc gia như Việt Nam và đặc biệt là Mexico do áp lực chính trị.

Mặc dù Mexico, láng giềng phía nam của Mỹ, đã phải chịu nhiều chỉ trích về việc lấy đi công việc của Mỹ dưới thời NAFTA (Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ), nhưng nước này chưa bao giờ được hưởng lợi nhiều như kỳ vọng; việc Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới năm 2001 nhanh chóng làm lu mờ Mexico. Trong hai năm qua, dưới Hiệp định Mỹ-Mexico-Canada (USMCA), nhập khẩu từ Mexico cuối cùng cũng đã tăng lên ngang bằng với Trung Quốc. Đây là một bước đột phá lớn:

Hầu hết các hiệp định thương mại đều không có thời hạn. USMCA phải được đàm phán lại vào năm 2026. Chính quyền Trump sẽ có lợi thế để làm cho việc chuyển địa điểm khó khăn hơn. Điều này có thể hoặc không thể tạo ra thêm nhiều việc làm cho Mỹ; nhưng nó là một sự đặt cược an toàn rằng sẽ tạo ra một chướng ngại khác cho sự tăng trưởng của Mexico.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Thuế quan, công nghệ bứt phá và thị trường đặt cược vào sự rút lui, không phải sụp đổ

Thuế quan, công nghệ bứt phá và thị trường đặt cược vào sự rút lui, không phải sụp đổ

Thị trường tài chính tiếp tục bứt phá, bất chấp những cơn gió ngược từ chính trị, với động lực chính đến từ nhóm cổ phiếu công nghệ dẫn đầu. Nvidia là “viên ngọc sáng” trong làn sóng AI, vừa vượt mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD, đẩy giá cổ phiếu bay cao, vượt lên trên những mối lo về căng thẳng thương mại và các phát biểu cứng rắn từ Tổng thống Mỹ. Trong khi đó, các biện pháp thuế quan mới từ Trump, từ đồng đến dược phẩm, thậm chí cả Brazil, vẫn tiếp tục được triển khai, nhưng dường như không để lại tác động rõ ràng đến thị trường.
Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc đang chịu sức ép lớn từ dư thừa công suất và cuộc chiến giá kéo dài, làm xói mòn biên lợi nhuận và kéo dài chu kỳ thanh toán cho nhà cung cấp. Dữ liệu từ 33 nhà sản xuất cho thấy các chỉ số tài chính chủ chốt đều suy giảm từ năm 2019 đến 2024. Trong khi một số công ty như BYD cải thiện được lợi nhuận, phần lớn doanh nghiệp trong ngành đối mặt với nợ tăng, tồn kho cao và áp lực thanh khoản. Chính phủ Trung Quốc đã cam kết kiểm soát cuộc đua giảm giá và thúc đẩy tái cấu trúc ngành một cách có trật tự.
Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Cổ phiếu châu Á tăng vào thứ Năm nhờ động lực từ Nvidia chạm mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD và kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong năm nay. Trong khi đó, thị trường phản ứng thờ ơ với các mức thuế mới từ Tổng thống Trump, bao gồm thuế 50% đối với đồng và hàng xuất khẩu từ Brazil. Đồng USD suy yếu, giá dầu giảm nhẹ, còn Bitcoin tiếp tục dao động gần mức đỉnh lịch sử.
Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Trọng tâm của thị trường vẫn đặt vào triển vọng tăng trưởng, khi các ông lớn công nghệ tiếp tục kéo thị trường chứng khoán vượt qua làn khói mờ của bất ổn thương mại. Việc Nvidia bứt phá vượt ngưỡng vốn hóa 4,000 tỷ USD đã tiếp thêm sinh lực cho phe mua, ngay cả khi những tuyên bố cứng rắn mới nhất về thuế quan từ Tổng thống Trump đang đe dọa làm chao đảo tâm lý nhà đầu tư. Tựa như con tàu chủ lực dẫn đầu đoàn hạm, Nvidia tiến thẳng qua sóng gió đầu năm với cánh buồm căng gió—không phải nhờ cường điệu, mà nhờ nhu cầu thực sự, đơn hàng đã được khóa chặt và lực kéo không ngừng từ các khoản đầu tư vào hạ tầng AI.
OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

Thị trường dầu mỏ vật chất đang biến thành một chiến trường khốc liệt, nơi kỷ luật cung cấp bị thay thế bởi cuộc đấu tranh giành thị phần không khoan nhượng. OPEC+ đã bỏ “dao mổ”—công cụ quản lý giá nhẹ nhàng—để cầm “đinh ba”, đâm thẳng vào thị phần bằng sức mạnh cung ứng. Đợt tăng sản lượng gần 550,000 thùng/ngày cho tháng 8 không chỉ đơn thuần là một điều chỉnh—mà là một tuyên bố chiến lược. Nhóm này được dự đoán sẽ đảo ngược toàn bộ mức cắt giảm 2.2 triệu thùng/ngày vào tháng 9, sớm hơn gần một năm so với kế hoạch ban đầu.
Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Mỗi năm, mùa hè đánh dấu thời điểm diễn ra hai hội nghị ngân hàng trung ương quan trọng, nơi các nhà hoạch định chính sách tiền tệ, học giả và đại diện khu vực tư nhân hội tụ để thảo luận các nghiên cứu mới và trao đổi quan điểm về triển vọng kinh tế toàn cầu. Đầu tiên là Diễn đàn ECB, tổ chức vào cuối tháng 6 tại thị trấn ven biển lộng gió Sintra, Bồ Đào Nha; kế đến là hội nghị Jackson Hole vào cuối tháng 8 tại vùng núi Rocky Mountains, Wyoming, Mỹ. Năm nay, dù gió ở Sintra thổi mạnh không ngừng, các cuộc thảo luận vẫn diễn ra một cách điềm tĩnh, tập trung và sâu sắc – một phép ẩn dụ phù hợp cho tâm thế của các ngân hàng trung ương hiện nay.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ