"Trung Quốc đã đồng ý tạm dừng và loại bỏ tất cả các rào cản phi tiền tệ. Đây là cam kết chính thức mà họ đã thực hiện," Tổng thống Trump tuyên bố tại Nhà Trắng hôm thứ Hai, ngay sau cuộc đàm phán công khai đầu tiên giữa Washington và Bắc Kinh kể từ khi bắt đầu cuộc đối đầu thuế quan căng thẳng.

Những tuyên bố của lãnh đạo Mỹ cho thấy Bắc Kinh có thể sẽ điều chỉnh lại các quy định phức tạp, những hạn chế xuất khẩu và các luật sở hữu vốn hiện đang gây trở ngại cho việc đầu tư nước ngoài vào thị trường Trung Quốc. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng Tổng thống Mỹ trước đây đã có những phát biểu khá lạc quan về tiến độ các cuộc đàm phán thương mại.

Thoả thuận được thương lượng bởi phái đoàn Trung Quốc với Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent và Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer tại Geneva về cơ bản là thoả thuận tạm thời giảm thuế quan để tạo điều kiện cho hai bên có thêm thời gian đàm phán sâu hơn. Tổng thống Trump chưa công bố chi tiết cụ thể về những rào cản mà Trung Quốc đã cam kết dỡ bỏ trong các cuộc thảo luận, đồng thời thừa nhận rằng những vòng đàm phán sắp tới sẽ phức tạp hơn nhiều.

"Việc hoàn thiện thoả thuận thành văn bản sẽ cần thời gian. Như các bạn biết, đây không phải là một nhiệm vụ đơn giản," ông Trump cho biết.

Trong một tuyên bố chung, Trung Quốc khẳng định sẽ đình chỉ hoặc hủy bỏ các biện pháp phản ứng phi thuế quan đã áp dụng đối với Mỹ kể từ ngày 2/4, thời điểm Tổng thống Trump tuyên bố áp thuế quan diện rộng lên nhiều quốc gia trong chiến dịch mà ông gọi là "Ngày Giải phóng". Động thái này được hiểu là phản ứng đối với việc Bắc Kinh bổ sung bảy loại kim loại đất hiếm vào danh sách kiểm soát xuất khẩu. Việc dỡ bỏ những hạn chế này là ưu tiên hàng đầu của Washington nhằm giảm bớt áp lực lên nhiều ngành công nghiệp chiến lược.

Theo thoả thuận, thuế quan 145% của Mỹ áp dụng cho đa số hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ được giảm xuống 30%, trong đó bao gồm cả những mức thuế liên quan đến fentanyl có hiệu lực trước ngày 14/5. Đồng thời, mức thuế 125% của Trung Quốc đối với hàng hóa Mỹ sẽ được giảm xuống chỉ còn 10%. Cần lưu ý là việc giảm thuế quan này không áp dụng cho các mức thuế ngành áp lên tất cả đối tác thương mại của Mỹ hoặc những loại thuế đã được ban hành trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Trump.

Thông tin về thoả thuận tạm thời này đã tạo ra làn sóng hưng phấn trên thị trường chứng khoán, với chỉ số S&P 500 tăng hơn 3% trong phiên giao dịch. Ngược lại, các kênh đầu tư truyền thống như trái phiếu, vàng và các đồng tiền trú ẩn an toàn đều giảm giá. Đồng USD ghi nhận mức tăng mạnh nhất kể từ đợt tăng vọt sau cuộc bầu cử tháng 11. Sự bùng nổ của các cổ phiếu công nghệ lớn đã đưa Nasdaq 100 trở lại đà tăng giá chỉ sau một tháng kể từ khi chỉ số này giảm 20% từ mức đỉnh lịch sử. Trong bối cảnh kỳ vọng về lạm phát có thể được điều chỉnh, lợi suất TPCP Mỹ tăng khi các nhà giao dịch giảm kỳ vọng về việc Fed sẽ chỉ cắt giảm lãi suất hai lần trong năm 2025.

Tổng thống Trump tiết lộ sẽ có cuộc điện đàm với người đồng cấp Trung Quốc, Chủ tịch Tập Cận Bình, trong khoảng thời gian "có thể vào cuối tuần này."

"Các cuộc đàm phán tại Geneva diễn ra trong bầu không khí thân thiện, mối quan hệ giữa hai bên rất tích cực," Tổng thống Trump nhận xét hôm thứ Hai. "Chúng tôi không có ý định gây tổn hại cho Trung Quốc. Thực tế, Trung Quốc đang phải chịu tổn hại rất lớn."

Dù vậy, Tổng thống Trump cũng gửi thông điệp cảnh báo rằng thuế quan vẫn có thể được tăng lên trên mức 30% đến "mức cao hơn đáng kể" nếu các cuộc đàm phán trong khoảng thời gian 90 ngày tới không đạt được thoả thuận cuối cùng. Tuy nhiên, ông cam đoan rằng Mỹ sẽ không đưa thuế quan kết hợp đối với Trung Quốc trở lại mức 145% như trước đây.

Vào tháng 4, Tổng thống Trump đã triển khai chính sách thuế quan toàn diện đối với hàng chục quốc gia như một phần của chiến lược nhằm thu hút thêm các công việc sản xuất về Mỹ và gia tăng nguồn thu ngân sách liên bang. Tuy nhiên, ông đã nhanh chóng tạm hoãn việc áp dụng những loại thuế nhập khẩu này để tạo cơ hội 90 ngày cho các đối tác thương mại đàm phán thoả thuận. Tuần trước, Tổng thống ca ngợi thoả thuận đầu tiên đạt được với Vương quốc Anh, mặc dù hiệp định này chưa đạt được tính chất "toàn diện" như ông từng tuyên bố, với nhiều chi tiết quan trọng vẫn cần được hoàn thiện trong các vòng đàm phán tiếp theo.

Các nhà đầu tư quốc tế đã bày tỏ sự mong đợi mạnh mẽ đối với việc nối lại đàm phán giữa Mỹ và Trung Quốc, đặc biệt là bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy khả năng hai bên tìm ra lối thoát khỏi cuộc chiến thương mại kéo dài.

Sự hạ nhiệt này diễn ra trong bối cảnh dữ liệu gần đây cho thấy hoạt động thương mại xuyên Thái Bình Dương đang có xu hướng suy giảm, làm dấy lên lo ngại rằng chương trình thuế quan mở rộng của Tổng thống Trump có thể khiến người tiêu dùng Mỹ phải đối mặt với giá cả cao hơn và ít lựa chọn hơn, đồng thời có thể kích hoạt một đợt suy thoái kinh tế toàn cầu.

Tổng thống Trump đánh giá việc điều chỉnh giảm thuế quan là một tín hiệu tích cực đem lại sự an tâm cho cộng đồng doanh nghiệp. Ông cho biết đã có cuộc trao đổi với Tim Cook của Apple sớm hơn trong ngày và vị CEO công nghệ này đang xem xét tăng cường các khoản đầu tư của công ty tại Mỹ.

Theo báo cáo của Wall Street Journal, Apple đang cân nhắc khả năng điều chỉnh giá bán cho dòng iPhone mới dự kiến ra mắt vào mùa thu, đồng thời cố gắng tránh tạo ra ấn tượng rằng bất kỳ mức tăng giá nào đều xuất phát từ tác động của thuế quan Mỹ.