Nhật Bản nên bị buộc phải 'trả 30%, 35% hoặc bất kỳ con số nào mà chúng tôi xác định, bởi vì chúng tôi cũng có thâm hụt thương mại rất lớn với Nhật Bản,' Trump nói, một lần nữa cảnh báo về khả năng thuế quan toàn diện có thể cao hơn nhiều so với mức 24% ban đầu được dự kiến vào ngày 9 tháng 7. 'Tôi không chắc chúng tôi sẽ đạt được thỏa thuận. Tôi nghi ngờ điều đó với Nhật Bản, họ rất cứng rắn. Bạn phải hiểu, họ rất được nuông chiều.'

Các thành viên thị trường và nhà phân tích cảnh báo không nên hiểu lời nói của Trump một cách cứng nhắc và cho rằng một số loại thỏa thuận cuối cùng sẽ được thực hiện. Nhưng họ cũng cảnh báo rằng chính phủ của Thủ tướng Shigeru Ishiba có thể cần thay đổi hướng đi từ lập trường thân thiện và kiên định hiện đang đẩy hai bên đến bờ vực của sự đối đầu.

'Nếu Tokyo do dự, mọi thứ sẽ chấm dứt,' Chihiro Ota, chiến lược gia cấp cao tại SMBC Nikko Securities, nói. 'Nếu Nhật Bản không phản hồi đúng mực trước lời kêu gọi đàm phán của Trump, ông ấy sẽ chỉ trở nên thù địch hơn. Ishiba nên gọi điện cho ông ấy ngay lập tức.'

Đe dọa mới nhất của Trump phản ánh rõ chiến lược đàm phán gây sức ép cao độ mà ông từng áp dụng với Trung Quốc — tạo căng thẳng đến phút chót để buộc đối tác nhượng bộ. Dù một thỏa thuận cuối cùng vẫn có thể đạt được theo kiểu “giờ chót”, giới đầu tư không thể chỉ dựa vào giả định đó. Nhiều người đang chuẩn bị cho khả năng đàm phán thất bại hoàn toàn, có thể dẫn đến mức thuế cao được thực thi thực sự và gây tổn thất đáng kể cho thị trường.

Mặc dù ít nhà phân tích dự đoán cổ phiếu của Nhật Bản sẽ sụp đổ trong kịch bản không có thỏa thuận, một số người trong số họ dự báo chỉ số Nikkei 225 sẽ giảm hơn 4%.

Cho đến nay, Nhật Bản vẫn giữ lập trường cứng rắn trong các cuộc đàm phán về thuế đối ứng, nhấn mạnh rằng chúng phải được dỡ bỏ cùng với các khoản thuế bổ sung theo ngành đối với ô tô, thép và nhôm. Các khoản thuế đối với ô tô đặc biệt gây tổn hại lớn cho Nhật Bản vì ngành này đóng góp tương đương gần 10% GDP và sử dụng khoảng 8% lực lượng lao động.

Tokyo kiên quyết yêu cầu một thỏa thuận thương mại toàn diện, trong đó tất cả các loại thuế — từ thuế đối ứng đến thuế ô tô, thép và nhôm — phải được xử lý trong cùng một gói. Thủ tướng Shigeru Ishiba tuyên bố sẵn sàng chấp nhận “không có thỏa thuận” còn hơn là chấp nhận một thỏa thuận tồi, đặc biệt trong bối cảnh cuộc bầu cử Thượng viện ngày 20.07 đang đến gần. Phát biểu hôm thứ Tư, ông nhấn mạnh rằng tập trung vào tạo việc làm và đầu tư tại Mỹ là hướng tiếp cận hợp lý, tương tự cách mà Nippon Steel từng kiên trì thay đổi quan điểm của Trump để hoàn tất thương vụ thâu tóm US Steel.

'Chúng ta phải làm việc trực tiếp với Trump để trước tiên cố gắng tránh việc áp thuế từ ngày 9 tháng 7,' Ichiro Fujisaki, cựu đại sứ Nhật Bản tại Mỹ, nói, đồng thời cho rằng các phát biểu của tổng thống cho thấy Tokyo chưa đưa ra đủ đề xuất trên bàn đàm phán.

'Chúng ta không có thứ gì như đất hiếm nhưng Mỹ cũng phụ thuộc vào ngành công nghiệp Nhật Bản. Khoảng nửa số vật liệu để sản xuất chất bán dẫn đến từ ngành công nghiệp Nhật Bản,' Fujisaki nói, chỉ ra một lĩnh vực có thể được sử dụng làm đòn bẩy.

Theo Phillip Wool, giám đốc danh mục tại Rayliant Global Advisors, việc đặt ra hạn chót như ngày 9.7 là cách để buộc đối phương phải nhượng bộ trong thời gian gấp rút, đồng thời tạo cảm giác Mỹ đang đòi lại công bằng sau nhiều năm bị “bắt nạt” trong thương mại toàn cầu. Tuy nhiên, Wool cho rằng mục tiêu cuối cùng vẫn là đạt được một thỏa thuận có thể “giữ thể diện” cho cả hai bên — một thỏa thuận mà Trump có thể quảng bá như chiến thắng chính trị, thay vì để tình trạng bế tắc và thuế quan leo thang kéo dài gây tổn hại cho cả đôi bên.

Giới chiến lược gia đang bất đồng về cách đồng yên sẽ phản ứng nếu kịch bản đàm phán thất bại trở thành hiện thực, đặc biệt trong trường hợp Mỹ áp thuế 35%.

Một số dự đoán tâm lý né tránh rủi ro có thể khiến đồng yên mạnh lên, USDJPY sẽ về quanh mức 138.00. Tuy nhiên, nhiều ý kiến khác lại cho rằng đồng yên có khả năng suy yếu nếu căng thẳng thương mại leo thang buộc BoJ trì hoãn đợt tăng lãi suất tiếp theo. Akira Moroga từ Aozora Bank cho rằng trong kịch bản thuế cao được thực thi, đồng yên có thể trượt giá nhưng USDJPY có thể sẽ chững lại sau mốc 145.00 và khó vượt quá 147.00.

Dù ngắn hạn còn bất định, phần lớn nhà phân tích tin rằng hai bên cuối cùng vẫn sẽ đạt được một thỏa thuận, và Nhật Bản sẽ phải nhượng bộ nhiều hơn để tránh tổn thất sâu rộng cho nền kinh tế. “Nếu thỏa thuận được ký kết thì tôi không nghĩ đó là một thỏa thuận hai bên cùng thắng,” ông Fujisaki nói. “Có thể sẽ là một chữ ‘WIN’ to cho Mỹ, còn Nhật chỉ là một chữ ‘win’ nhỏ mà thôi.”