Dư chấn kinh tế từ nhiệm kỳ đầy tranh cãi của Donald Trump

Dư chấn kinh tế từ nhiệm kỳ đầy tranh cãi của Donald Trump

Ngọc Lan

Ngọc Lan

Junior Editor

17:01 27/06/2024

Thật đáng tiếc khi chúng ta phải chờ đợi các nhà phân tích đầu tư chỉ ra tác động của các kế hoạch thương mại của ông Donald Trump. Chiến dịch tranh cử của Tổng thống Joe Biden lẽ ra nên liên tục nhắc nhở người dân Mỹ về điều này mỗi ngày. Dĩ nhiên, việc Tổng thống Biden tập trung vào ảnh hưởng của ông Trump đối với nền dân chủ Mỹ là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, điều này đang lấn át những vấn đề mà cử tri quan tâm hơn.

Theo phân tích của Moody's Analytics, kết quả cuối cùng là các chính sách của Trump sẽ gây ra suy thoái kinh tế vào giữa năm 2025. Tỷ lệ thất nghiệplạm phát sẽ tăng vọt. Một nửa dưới của phân phối thu nhập ở Mỹ sẽ chịu thiệt hại nặng nề nhất.

Nhưng đó mới chỉ là một nửa câu chuyện. Dự báo của Moody's dựa trên kế hoạch lâu dài của ông Trump về việc áp thuế 10% lên tất cả hàng nhập khẩu và 60% đối với hàng hóa từ Trung Quốc. Những mức thuế này đã đủ tốn kém. Theo Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, một gia đình trung bình sẽ phải trả thêm 1,700 USD mỗi năm do giá cả tăng cao.

Đảng Dân chủ cũng không khác biệt so với Đảng Cộng hoà lắm. Hai điểm đồng thuận lớn ở Mỹ hiện nay là: toàn cầu hóa có hại và Mỹ đang trong cuộc cạnh tranh "được ăn cả, ngã về không" với Trung Quốc. Đây là một phần lý do khiến Tổng thống Biden không thể công kích trực diện các kế hoạch chiến tranh thương mại của ông Trump. Tuy nhiên, ông Trump đang vô tình tạo điều kiện thuận lợi hơn cho Tổng thống Biden. Đầu tháng này, cựu tổng thống đã công bố chính sách "thuế quan toàn diện", theo đó thuế nhập khẩu sẽ hoàn toàn thay thế thuế thu nhập.

Việc đưa ra một mức thuế quan tối ưu có thể bù đắp cho việc bãi bỏ thuế thu nhập là điều bất khả thi. Thuế suất càng cao, sự gián đoạn thương mại càng lớn. Điều này được so sánh như "một con chó đuổi theo đuôi của chính mình". Chi phí kinh tế của việc quay trở lại chính sách tài khóa thế kỷ 19 sẽ tác động mạnh mẽ đến những người lao động chân tay và gia đình họ - đối tượng đang ngày càng chuyển sang ủng hộ ông Trump. Người hưởng lợi sẽ là những người giàu, những người chi tiêu một phần nhỏ hơn nhiều thu nhập của họ cho hàng hóa. Một nghiên cứu của Moody's về vấn đề này chắc chắn sẽ dự báo một cuộc suy thoái kinh tế.

Ngoài kế hoạch mới nhất của ông Trump, còn có kế hoạch "tách rời hoàn toàn" với Trung Quốc do ông Robert Lighthizer, cựu đại diện thương mại của ông Trump và có khả năng là Bộ trưởng Tài chính tiếp theo đang thúc đẩy. Ông Trump cũng có kế hoạch về việc thay thế Jerome Powell làm chủ tịch Fed. Tất cả những điều này cộng lại sẽ dẫn đến lãi suất cao hơn, lạm phát tăng vọt và một bước chuyển quyết định hướng tới phi toàn cầu hóa. Tóm lại, ông Trump đang tạo ra một điểm yếu ngày càng lớn để chính quyền Biden tấn công. Tổng thống Mỹ có thể nhắm vào điểm này trong cuộc tranh luận tổng thống đầu tiên giữa hai người vào tối thứ Năm.

Câu hỏi đặt ra là nhiệm kỳ thứ hai của Biden sẽ có ý nghĩa gì đối với nền kinh tế toàn cầu. Tổng thống Mỹ vẫn chưa làm rõ sự khác biệt giữa "giảm rủi ro" và "tách rời". Lý do là vì rất khó để vạch ra ranh giới giữa hai khái niệm này. Nếu bất kỳ thặng dư thương mại nào của Trung Quốc đều có thể được đầu tư vào cỗ máy chiến tranh ngày càng lớn mạnh của họ, thì tại sao chỉ dừng lại ở lĩnh vực bán dẫn và công nghệ trí tuệ nhân tạo? Cho đến khi Biden có thể xác định rõ ràng hơn các thông số, sẽ rất khó để đạt được lập trường chung với EU về vấn đề Trung Quốc.

Tóm lại, cả chính quyền Biden và Trump đều hứa hẹn sẽ đi theo cùng một hướng. Nhưng ông Trump sẽ làm điều đó một cách mạnh mẽ và quyết đoán hơn. Điều trớ trêu trong lập trường của Trump là ông là ứng cử viên hứa hẹn chấm dứt sự can dự của Mỹ vào các "cuộc chiến tranh vô tận" ở Ukraine và Dải Gaza, thậm chí có thể xem xét việc từ bỏ Đài Loan - mặc dù không thể dự đoán được trước những hướng đi của ông Trump. Tuy nhiên, kế hoạch rút lui khỏi nền kinh tế toàn cầu của ông ta sẽ làm tăng khả năng xung đột với Trung Quốc.

Những gì chúng ta biết về kế hoạch của ông Trump là chúng sẽ kích hoạt suy thoái kinh tế. Những gì chúng ta nghĩ rằng ông Trump sẽ bị cám dỗ làm có thể dẫn đến một cuộc đại suy thoái. Hậu quả kinh tế của ông Trump sẽ là một thảm họa. Những hậu quả địa chính trị ngoài ý muốn thậm chí có thể còn tồi tệ hơn. Nước Mỹ dưới thời Tổng thống Biden đang mơ màng bước vào một cuộc Chiến tranh Lạnh với Trung Quốc. Ông Trump thì như đang ôm lấy cơn ác mộng đó. Điều tốt nhất Tổng thống Biden có thể làm để cải thiện triển vọng của mình là làm rõ những điều này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến lợi ích cốt lõi của tầng lớp trung lưu Mỹ.

Bài viết trên là quan điểm cá nhân của tác giả Edward Luce từ trang tin Financial Times.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Giá vàng giảm do tâm lý thị trường tích cực sau thỏa thuận Mỹ–Nhật, nhưng áp lực từ đồng USD yếu hạn chế đà giảm

Giá vàng giảm do tâm lý thị trường tích cực sau thỏa thuận Mỹ–Nhật, nhưng áp lực từ đồng USD yếu hạn chế đà giảm

Giá vàng đi xuống trong phiên giao dịch ngày thứ Tư khi khẩu vị rủi ro của nhà đầu tư cải thiện sau thông tin về thỏa thuận thương mại giữa Mỹ và Nhật Bản. Tuy vậy, đồng USD yếu và lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ giảm đã giúp giá vàng giữ vững quanh ngưỡng hỗ trợ. Thị trường tiếp tục theo dõi diễn biến đàm phán thương mại và chính sách lãi suất của Fed để định hướng xu hướng tiếp theo của kim loại quý này.
Thuế quan, căng thẳng thương mại và trái phiếu: Châu Á hưởng ứng sóng tăng từ Phố Wall nhưng vẫn cẩn trọng

Thuế quan, căng thẳng thương mại và trái phiếu: Châu Á hưởng ứng sóng tăng từ Phố Wall nhưng vẫn cẩn trọng

Thị trường châu Á bước vào ngày thứ Tư với tâm thế vững vàng, tiếp nhận dư âm tích cực từ đà tăng mạnh mẽ của Phố Wall. Tuy nhiên, ánh mắt vẫn hướng xa về phía chân trời, nơi những nguy cơ về thuế quan đang âm ỉ, và thị trường trái phiếu Nhật Bản chao đảo bởi những dòng chảy ngầm khó lường.
Trung Quốc: Kích thích hay duy trì hiện trang? Bắc Kinh đứng trước ngã rẽ trong bối cảnh bất ổn thương mại

Trung Quốc: Kích thích hay duy trì hiện trang? Bắc Kinh đứng trước ngã rẽ trong bối cảnh bất ổn thương mại

PBoC giữ nguyên lãi suất cơ bản trong khi tăng trưởng GDP quý II vượt kỳ vọng, phản ánh sự thận trọng trong chính sách. Bắc Kinh cam kết sẽ đưa ra các biện pháp kích thích tiêu dùng nếu đà phục hồi kinh tế suy yếu do bất ổn thương mại. Tăng trưởng xuất khẩu có thể giảm còn 1% vào quý IV do tác động từ thuế quan và hoạt động trung chuyển suy yếu qua ASEAN.
Donald Trump và Tập Cận Bình có thể gặp mặt tại châu Á vào cuối năm, đàm phán đang được xúc tiến

Donald Trump và Tập Cận Bình có thể gặp mặt tại châu Á vào cuối năm, đàm phán đang được xúc tiến

Các trợ lý của Donald Trump và giới chức Trung Quốc đang thảo luận về khả năng tổ chức cuộc gặp giữa Trump và Tập Cận Bình vào cuối năm, bên lề Hội nghị APEC hoặc lễ kỷ niệm Thế chiến II tại Bắc Kinh. Dù kế hoạch chưa hoàn tất, đây là tín hiệu hạ nhiệt căng thẳng sau thời gian đối đầu thương mại. Mỹ đặt thời hạn 12/8 để đạt thỏa thuận thuế quan với Trung Quốc.
Mỹ nhấn mạnh chất lượng thỏa thuận thương mại trước hạn 1/8, EU và châu Á thận trọng chờ động thái mới

Mỹ nhấn mạnh chất lượng thỏa thuận thương mại trước hạn 1/8, EU và châu Á thận trọng chờ động thái mới

Chính quyền Trump tuyên bố không vội ký kết các thỏa thuận thương mại nếu chưa đạt được lợi ích tối ưu, bất chấp thời hạn ngày 1/8 đang đến gần – thời điểm các đối tác có thể đối mặt với thuế quan cao hơn nếu không đạt được đồng thuận với Mỹ. Trong khi EU chuẩn bị các biện pháp trả đũa và Nhật Bản, Ấn Độ gặp khó trong đàm phán, Washington để ngỏ khả năng đối thoại với Bắc Kinh, mở ra một giai đoạn mới trong cuộc chơi địa chính trị thương mại toàn cầu.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ