EU: Đã đến lúc phải "khởi động lại" chính sách đối ngoại

EU: Đã đến lúc phải "khởi động lại" chính sách đối ngoại

Thái Linh

Thái Linh

Junior Editor

13:53 12/09/2024

Chính sách đối ngoại của EU đang "gặp rắc rối". Mỗi ngày, càng có thêm bằng chứng cho thấy EU đang dần tụt lại so với diễn biến trên thế giới, và thường xuyên bị coi là người ngoài cuộc trong các sự kiện này.

Một phần nguyên nhân dẫn tới điều này là do EU không có khả năng thích nghi mạnh mẽ. Chính sách đối ngoại của EU được thiết kế cho một thế giới hòa bình, nơi chủ nghĩa đa phương mạnh mẽ và các quy tắc cùng chuẩn mực toàn cầu được duy trì. Nhưng thế giới đó giờ đã không còn nữa. Chúng ta đang sống trong thời đại tranh chấp, nơi xung đột lãnh thổ gia tăng, Nga và Trung Quốc đang thúc đẩy việc chống lại phương Tây, và các thể chế quốc tế đang trong tình trạng khủng hoảng.

Tại nhiều nơi trên khắp thế giới, mọi người đang theo dõi sát sao những thăng trầm của chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ — họ biết những rủi ro gì có thể xảy ra, cả đối với họ và đối với thế giới. Tuy nhiên, điều này lại không giống với sự thay đổi sắp tới ở Brussels, khi Ursula von der Leyen bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai với tư cách là chủ tịch Ủy ban Châu Âu.

Vì vậy, EU cần phải thay đổi. Sự xuất hiện của một nhóm lãnh đạo mới mang đến cho EU cơ hội thay đổi cách thức tương tác với thế giới. Quá trình chuyển đổi là thời điểm những ý tưởng mới được hình thành, do đó, sau đây là một số điều EU cần cân nhắc.

Đầu tiên, EU nên xem xét lại cách thức hình thành quan hệ đối tác. Điều này bắt đầu bằng việc loại bỏ các khuôn khổ chính sách lỗi thời. EU phải loại bỏ Chính sách láng giềng của Châu Âu (ENP) và cách họ áp dụng điều này cho mọi trường hợp

Chỉ nhìn vào tên gọi, có thể thấy ENP đang quá chú trọng vào châu Âu. Thay vào đó, EU nên xây dựng quan hệ đối tác phù hợp với các nhu cầu cụ thể, ví dụ như một chính sách mới đối với khu vực Địa Trung Hải. Tuy nhiên, chỉ khi chính sách thay đổi thì EU mới có thể bắt đầu định hình các sự kiện thay vì chỉ bình luận và phàn nàn.

Tương tự như vậy, EU phải sáng suốt hơn về mối quan hệ giữa Trung Quốc và Nga. Bắc Kinh vẫn tiếp tục cung cấp cho Moscow các hàng hóa công nghệ cao cho chiến tranh giữa Nga và Ukraine. EU cần phải hiểu rõ mức độ ảnh hưởng của khối này đối với các lựa chọn của Trung Quốc trong vấn đề này. Điều này không có nghĩa là EU không thể hợp tác với Trung Quốc, nhưng cũng có nghĩa là yếu tố cạnh tranh sẽ là khởi đầu cho các mối quan hệ.

Thứ hai, EU cần thay đổi cách làm việc, và điều này nên bắt đầu từ cấp cao nhất. An ninh là yếu tố tối quan trọng ngày này: từ năng lượng, di cư, công nghệ, an ninh mạng tới quốc phòng, tất cả đều có liên quan, nhưng EU vẫn coi những điều này là riêng biệt. EU cần một "hội đồng bảo vệ châu Âu", bao gồm các nhà lãnh đạo có thể nhìn nhận toàn cảnh và có thể đưa ra quyết định chính sách. Ngày đầu tiên của mỗi hội nghị thượng đỉnh EU nên được dành riêng để giải quyết các vấn đề an ninh; không phải trong chế độ khủng hoảng như hiện nay, mà là để đưa ra định hướng. Đại diện cấp cao/phó chủ tịch nên đóng vai trò như các cố vấn an ninh quốc gia, tóm tắt cho các nhà lãnh đạo và trình bày các biện pháp thích hợp. EU cũng cần có cuộc họp thường kỳ của các cố vấn an ninh quốc gia, để các quan chức hiện đang chỉ tập trung vào quốc gia có thể "gánh vác" cả châu Âu.

Một lĩnh vực khác để thay đổi là cách EU đối phó với các cường quốc đang trỗi dậy. Ủy ban nên thành lập một tổng cục mới để xử lý mối quan hệ với các cường quốc mới nổi quan trọng. Để giành chiến thắng trong cuộc chiến này, EU cần một nhóm chuyên trách và một cách tiếp cận mới đối với các đối tác khác ngoài các nước đang phát triển hoặc các nước láng giềng.

Thứ ba, EU cần thay đổi cách hành động. EU nên chọn lọc hơn khi thành lập các phái bộ quân sự và dân sự mới. Hiện EU đang có quá nhiều phái bộ nhỏ và thiếu nhân sự; và họ thường khó có ảnh hưởng lớn tới toàn cục. Trong một thế giới mà các lợi ích an ninh cốt lõi của EU hiện đang bị đe dọa, EU nên tập trung hơn vào việc giải quyết các cuộc khủng hoảng trên và gần lục địa châu Âu.

Điều này đặc biệt quan trọng đối với chiến tranh giữa Nga và Ukraine. EU đã phá vỡ "điều cấm kỵ" khi hỗ trợ về mặt quân sự và quyết định bắt đầu các cuộc đàm phán gia nhập với Kyiv. Tuy nhiên, những ngày này, châu Âu dường như đang lùi bước, khi nguồn cung cấp phòng không và các thiết bị khác giảm bớt và sự không chắc chắn trong tương lai gia tăng.

Tuy nhiên, điều này sẽ không dẫn tới sự diệt vong. Châu Âu có thể và có mong muốn giúp Ukraine giành chiến thắng trên chiến trường. Một cách để thực hiện điều đó là thúc đẩy các nỗ lực huấn luyện quân sự ở Ukraine, đồng thời giữ binh lính gần tiền tuyến hơn.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

USD chịu áp lực khi lo ngại về tính độc lập của Fed gia tăng dưới thời Trump

USD chịu áp lực khi lo ngại về tính độc lập của Fed gia tăng dưới thời Trump

USD giảm khi các nhà đầu tư ngày càng lo ngại về khả năng Tổng thống Trump can thiệp vào hoạt động của Cục Dự trữ Liên bang, sau những phát ngôn chỉ trích Chủ tịch Jerome Powell và gợi ý sẽ thay thế ông bằng một nhân vật thân thiện hơn với mục tiêu chính sách của Nhà Trắng, làm dấy lên nghi ngại về tính độc lập và trung lập của Fed.
Thay thế Powell: Kỳ vọng thị trường tăng cao, nhưng độc lập của Fed đối mặt thách thức

Thay thế Powell: Kỳ vọng thị trường tăng cao, nhưng độc lập của Fed đối mặt thách thức

Sự chênh lệch giữa dự báo lãi suất của Fed và kỳ vọng cắt giảm sâu hơn từ thị trường một phần phản ánh khả năng Jerome Powell sẽ được thay thế bởi một người ôn hòa hơn nếu Trump trở lại Nhà Trắng. Dù vậy, các chuyên gia cảnh báo không nên đánh giá thấp vai trò của dữ liệu và sự đồng thuận trong nội bộ Fed, cũng như rủi ro làm suy yếu tính độc lập chính trị của ngân hàng trung ương.
10 nghìn tỷ USD và tiếp tục tăng: Phố Wall tăng vọt, phe gấu bị nghiền nát

10 nghìn tỷ USD và tiếp tục tăng: Phố Wall tăng vọt, phe gấu bị nghiền nát

Phố Wall đang tăng mạnh, với S&P 500 đạt mức cao kỷ lục và vốn hóa thị trường tăng gần 10 nghìn tỷ USD kể từ tháng Tư, nhờ lạm phát hạ nhiệt, chính sách ôn hòa hơn từ Fed và sự hồi phục của nhóm cổ phiếu ngân hàng. Trong khi đó, thị trường ngoại hối lại phản ánh lo ngại về rủi ro cấu trúc và bất ổn chính trị, tạo nên một giai đoạn phân kỳ nơi chỉ một bên có thể đúng.
Bỏ mặc chiến tranh, thị trường Mỹ lại lao lên: Lý do đằng sau sự vững vàng
Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

Bỏ mặc chiến tranh, thị trường Mỹ lại lao lên: Lý do đằng sau sự vững vàng

Dù xung đột bùng phát ở Trung Đông, thị trường Mỹ dường như chẳng mảy may bận tâm. Chỉ số S&P 500 vẫn đều đặn leo cao, bất chấp loạt cú sốc từ địa chính trị, chính sách thuế quan, cho tới nỗi lo về thị trường nhà ở. Điều gì đang đứng sau sự vững vàng đến khó tin này?
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ