Lạm phát vẫn luôn là một bài toán đau đầu chưa có lời giải!

Lạm phát vẫn luôn là một bài toán đau đầu chưa có lời giải!

Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

08:46 16/01/2025

Người Mỹ ngày càng lo ngại về vấn đề lạm phát dai dẳng, và Tổng thống đắc cử Donald Trump cần đảm bảo rằng ông không thổi bùng những lo lắng đó bằng việc cắt giảm thuế hoặc có những chính sách thuế quan không đúng lúc làm tăng chi phí nhập khẩu.

Dữ liệu mới nhất cho thấy lý do tại sao đây là một thời điểm nhạy cảm. Báo cáo hôm thứ Tư cho thấy CPI tăng 0.39% trong tháng 12, mức tăng lớn nhất trong một tháng kể từ tháng 2. Mặc dù phần lớn sức nóng đến từ các danh mục dễ biến động, nhưng chúng cũng là những lĩnh vực tác động trực tiếp nhất đến tâm lý người tiêu dùng: giá xăng và các mặt hàng siêu thị. Mối lo ngại về nguồn cung cũng như thời tiết giá rét đã góp phần làm chỉ số giá hàng hóa năng lượng tăng 4.3%, và giá thực phẩm nhà tăng vọt trong tháng thứ hai, vì cúm gia cầm góp phần làm giá trứng tăng vọt.

Các nhà kinh tế tin rằng lạm phát kỳ vọng là một lời tiên tri tự ứng nghiệm: Người tiêu dùng kỳ vọng giá cao hơn có thể chấp nhận chúng như một điều hiển nhiên thay vì mua hàng ở nơi khác. Ở mức cực đoan hơn, họ cũng có thể yêu cầu mức lương cao hơn để theo kịp lạm phát, điều này khiến chi phí doanh nghiệp tăng cao hơn và thúc đẩy các công ty tăng giá sản phẩm đầu ra hơn nữa (kịch bản vòng xoáy tiền lương-giá khét tiếng).

Một cuộc khảo sát của Đại học Michigan được công bố vào thứ Sáu cho thấy người tiêu dùng Hoa Kỳ kỳ vọng giá cả sẽ tăng 3.3% trong 5-10 năm tới. Một cuộc khảo sát của Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York được công bố vào thứ Hai cho thấy người tiêu dùng kỳ vọng giá cả sẽ tăng 3% trong ba năm tới, mức cao nhất kể từ tháng 11 năm 2023. T

Morning Consult và Ngân hàng Dự trữ Liên bang Cleveland Research đưa ra một biện pháp nhằm định lượng lạm phát kỳ vọng trong 12 tháng. Thay vì hỏi về lạm phát, câu hỏi của họ cho người tiêu dùng là thu nhập của họ sẽ phải thay đổi như thế nào để khiến họ "khá giả như nhau", dựa trên kỳ vọng của họ về giá cả trong 12 tháng tới. Chuỗi số liệu đó cho thấy lạm phát kỳ vọng, mặc dù không xấu đi, đã bị kẹt trong một phạm vi cao.

Trong bối cảnh hiện nay, các nhà hoạch định chính sách tại Nhà Trắng và Cục Dự trữ Liên bang cần phải làm tròn trách nhiệm của mình để xoa dịu nỗi lo lắng của người tiêu dùng — chứ không phải làm điều ngược lại. Thật không may, sự bất ổn có thể gia tăng nếu Tổng thống Donald Trump cố gắng thực hiện các đợt cắt giảm thuế thúc đẩy nhu cầu toàn diện và áp dụng thêm chính sách thuế quan, điều này có thể sẽ tự động đẩy giá hàng hóa nhập khẩu lên cao.

Một báo cáo tuần này từ các đồng nghiệp của tôi tại Bloomberg News là Jenny Leonard và Saleha Mohsin cho chúng ta biết rằng nhóm kinh tế mới đang "thảo luận về việc tăng dần thuế quan theo từng tháng, một cách tiếp cận dần dần nhằm mục đích thúc đẩy đòn bẩy đàm phán". Nghe có vẻ như là một kế hoạch thú vị để gây sức ép lên các đối tác thương mại và bạn bè toàn cầu của Hoa Kỳ, nhưng cũng có nguy cơ gây ảnh hưởng tiêu cực tới lạm phát kỳ vọng.

Nhìn chậm lại, dữ liệu lạm phát mới nhất thực sự không tệ đến vậy. Mặc dù rủi ro về phía cung luôn hiện hữu, lạm phát giá trứng và khí đốt sẽ không kéo dài mãi mãi, và thước đo CPI lõi — loại trừ thực phẩm và năng lượng biến động — đã khiến các nhà kinh tế ngạc nhiên với mức thay đổi 0.23% so với tháng trước. Với dữ liệu đó trong tay, Bloomberg Economics hiện ước tính rằng chỉ số CPI lõi cực kỳ quan trọng, đóng vai trò then chốt trong định hướng chính sách của Cục Dự trữ Liên bang, có thể chỉ tăng 0.17% trong tháng 12. Nghĩ một cách xa hơn, PCE lõi tính theo năm rất có thể sẽ hội tụ về mức 2% trong nửa đầu năm 2025. Các nhà giao dịch trái phiếu đã nắm bắt những tín hiệu đầy hy vọng này và lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 2 năm đã giảm 9 điểm cơ bản tại thời điểm viết bài xuống còn 4.27% vào thứ Tư.

Theo nhiều cách, câu chuyện giảm phát vẫn có thể đi đúng hướng và có kết thúc có hậu vào năm 2025 hoặc 2026. Nhưng lạm phát kỳ vọng không ổn định đang nổi cộm như một rủi ro lớn đối với kết quả đó và các nhà hoạch định chính sách nên làm mọi cách có thể để tránh tự bắn vào chân mình.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Phố Wall tăng nhẹ trước tuần dữ liệu kinh tế dày đặc và căng thẳng thuế quan leo thang

Phố Wall tăng nhẹ trước tuần dữ liệu kinh tế dày đặc và căng thẳng thuế quan leo thang

Chứng khoán Mỹ khép phiên đầu tuần với mức tăng nhẹ khi nhà đầu tư giữ tâm lý chờ đợi trước loạt dữ liệu kinh tế và mùa báo cáo lợi nhuận quý II. Bất chấp tuyên bố áp thuế 30% từ Tổng thống Trump với EU và Mexico, phản ứng thị trường khá dè dặt do nhà đầu tư đã quen với các động thái tương tự. Nasdaq tiếp tục lập đỉnh mới, trong khi giá dầu tăng do lo ngại nguồn cung, nhưng cổ phiếu năng lượng lại giảm mạnh. Sắp tới, các báo cáo về lạm phát, chi phí sản xuất và lợi nhuận doanh nghiệp sẽ là tâm điểm theo dõi.
Nhật Bản: Thị trường trái phiếu chịu áp lực trước bầu cử Thượng viện, lợi suất tăng vọt giữa lo ngại tài khóa

Nhật Bản: Thị trường trái phiếu chịu áp lực trước bầu cử Thượng viện, lợi suất tăng vọt giữa lo ngại tài khóa

Thị trường trái phiếu chính phủ Nhật Bản đang biến động mạnh trước cuộc bầu cử Thượng viện sắp tới, với lợi suất dài hạn tăng lên mức cao nhất trong nhiều thập kỷ. Nhà đầu tư lo ngại về khả năng thay đổi chính trị và các cam kết chi tiêu tài khóa mới nếu đảng đối lập giành thêm ảnh hưởng. Trong khi đó, Thủ tướng Ishiba đối mặt với mức tín nhiệm suy giảm, khiến mục tiêu duy trì đa số trở nên khó khăn. Diễn biến lãi suất phản ánh lo ngại về kỷ luật ngân sách trong bối cảnh nợ công Nhật Bản đang ở mức cao nhất thế giới.
Giảm phát kỹ thuật số phủ nhận các lý thuyết về cú sốc thuế quan

Giảm phát kỹ thuật số phủ nhận các lý thuyết về cú sốc thuế quan

Ngay trước thềm công bố chỉ số CPI vào thứ Ba, một mốc xoay tiềm năng đối với kỳ vọng lãi suất của Fed, một trong những thước đo lạm phát thời gian thực toàn diện nhất đã làm gián đoạn câu chuyện về làn sóng tăng giá do thuế quan gây ra. Chỉ số Giá Kỹ thuật số của Adobe, theo dõi hơn 100 triệu mã sản phẩm trên các nền tảng thương mại điện tử, ghi nhận mức giảm -2.09% so với cùng kỳ năm ngoái trong tháng Sáu. Điều này củng cố quan điểm rằng áp lực lạm phát, ít nhất trong lĩnh vực bán lẻ trực tuyến, vẫn được kiểm soát tốt, thậm chí đang có dấu hiệu giảm phát.
Thuế quan, công nghệ bứt phá và thị trường đặt cược vào sự rút lui, không phải sụp đổ

Thuế quan, công nghệ bứt phá và thị trường đặt cược vào sự rút lui, không phải sụp đổ

Thị trường tài chính tiếp tục bứt phá, bất chấp những cơn gió ngược từ chính trị, với động lực chính đến từ nhóm cổ phiếu công nghệ dẫn đầu. Nvidia là “viên ngọc sáng” trong làn sóng AI, vừa vượt mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD, đẩy giá cổ phiếu bay cao, vượt lên trên những mối lo về căng thẳng thương mại và các phát biểu cứng rắn từ Tổng thống Mỹ. Trong khi đó, các biện pháp thuế quan mới từ Trump, từ đồng đến dược phẩm, thậm chí cả Brazil, vẫn tiếp tục được triển khai, nhưng dường như không để lại tác động rõ ràng đến thị trường.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ