Hoạt động nhập khẩu bùng nổ khi doanh nghiệp và người tiêu dùng đẩy mạnh nhập hàng vào Mỹ trước khi các mức thuế quan khắc nghiệt của ông Trump chính thức có hiệu lực. Nhập khẩu đã tăng với tốc độ ấn tượng 41%. Tuy nhiên, riêng yếu tố này chưa đủ giải thích cho sự sụt giảm GDP.

Sự nhầm lẫn bắt nguồn từ phương pháp tính GDP. Về bản chất, GDP đo lường sản xuất trong nước, nhưng thường được tính bằng cách tổng hợp chi tiêu: tiêu dùng, đầu tư, chi tiêu chính phủ và xuất khẩu; sau đó trừ đi nhập khẩu. Cách tính này hợp lý vì mọi hàng hóa được bán ra đều phải được sản xuất. Nhập khẩu bị trừ đi không phải vì nó gây hại cho sản lượng, mà do chi tiêu cho hàng nhập khẩu đã được tính trong các thành phần khác, trong khi hàng nhập khẩu lại được sản xuất ở nước ngoài. Để phản ánh chính xác sản lượng nội địa, khoản này cần được loại trừ.

Theo nguyên lý này, việc đẩy mạnh nhập khẩu nhằm đối phó với thuế quan lẽ ra không nên ảnh hưởng đến GDP. Khi doanh nghiệp tích trữ hàng nhập khẩu để gia tăng hàng tồn kho, hoạt động này được ghi nhận là đầu tư; khi người tiêu dùng vội vã mua sắm máy rửa chén hay quần jeans trước khi thuế quan áp dụng, đây lại là hoạt động tiêu dùng. Do đó, việc tích trữ hàng ngoại nhập vừa là yếu tố cộng vừa là yếu tố trừ trong phương trình GDP, với tác động ròng gần như trung hòa. Thực tế, cùng với sự gia tăng nhập khẩu, hàng tồn kho đã tăng vọt, đóng góp 2.25 điểm phần trăm vào tăng trưởng - mức cao nhất kể từ năm 2021.

Vậy tại sao GDP vẫn giảm? Một khả năng là do vấn đề đo lường. Các nhà kinh tế tại Goldman Sachs nhận định rằng việc theo dõi hàng tồn kho và tiêu dùng phức tạp hơn nhiều so với nhập khẩu. Trong khi Cục Điều tra Dân số giám sát chặt chẽ luồng thương mại qua hải quan, thì tiêu dùng và hàng tồn kho lại được ước tính thông qua các nguồn kém chính xác hơn, bao gồm các cuộc khảo sát tự nguyện. Thuế quan "Ngày Giải phóng" của ông Trump có hiệu lực ngay cuối quý. Có thể rằng làn sóng mua sắm vội vã nhằm tránh thời hạn chót chỉ được ghi nhận tại biên giới mà chưa được phản ánh ở các kênh khác. Nếu đúng như vậy, số liệu GDP rất có thể sẽ được điều chỉnh tăng trong thời gian tới.

Một giả thuyết khác là người Mỹ quá tích cực đối phó với thuế quan đến mức cắt giảm chi tiêu cho hàng nội địa để tập trung mua sắm hàng ngoại. Sự chuyển dịch cơ cấu chi tiêu này có thể tác động tiêu cực đến GDP trong ngắn hạn, bởi các nhà máy và người lao động bị ảnh hưởng không thể ngay lập tức chuyển sang các hoạt động thay thế. Tuy nhiên, nếu đây là nguyên nhân chính của sự sụt giảm GDP, thì với các yếu tố khác không đổi, nền kinh tế sẽ chứng kiến tăng trưởng bù đắp trong thời gian tới, khi người tiêu dùng Mỹ chuyển hướng chi tiêu về thị trường nội địa. Đây có thể được xem là một "hiệu ứng dội ngược". Điều chắc chắn là ông Trump sẽ tìm cách nhận công khi tăng trưởng quay trở lại - trừ phi chính sách thuế quan của ông làm sụp đổ nền kinh tế trong thời gian tới.