Chính sách thương mại của Trump khiến thị trường Mỹ đứng trước nguy cơ khủng hoảng

Chính sách thương mại của Trump khiến thị trường Mỹ đứng trước nguy cơ khủng hoảng

Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

09:16 22/04/2025

Làn sóng bán tháo dữ dội đang càn quét khắp thị trường Mỹ, với cổ phiếu, trái phiếu chính phủ dài hạn và USD đồng loạt lao dốc, phản ánh rõ nét hệ quả trực tiếp từ các quyết sách của chính quyền Tổng thống Donald Trump. Bức tranh kinh tế ảm đạm này đang làm dấy lên ba mối lo ngại chính có thể xói mòn nền tảng kinh tế vững chắc nhất thế giới.

Đầu tiên, cuộc chiến thương mại tổng lực mà Tổng thống Trump phát động đang đe dọa nghiêm trọng đến vị thế kinh tế toàn cầu của Hoa Kỳ. Những rào cản thuế quan quy mô lớn chưa từng thấy trong một thế kỷ qua đã được áp đặt rồi nới lỏng một cách thiếu nhất quán, tạo ra một môi trường đầu tư bất ổn và khó lường. Hậu quả đang dần hiện rõ qua các chỉ số kinh tế. Điển hình là xuất khẩu của Hàn Quốc sang Mỹ đã sụt giảm mạnh 14% trong 20 ngày đầu tháng 4 so với cùng kỳ năm trước, đặc biệt nghiêm trọng trong lĩnh vực ô tô và linh kiện - một dấu hiệu sớm về tác động tiêu cực của các rào cản thương mại.

Thứ hai, kế hoạch cắt giảm thuế khổng lồ trị giá 4.5 nghìn tỷ USD đang đe dọa đẩy thâm hụt ngân sách Mỹ - vốn đã ở mức kỷ lục - lên những tầm cao mới. Trong sáu tháng kể từ tháng 10 năm ngoái, thâm hụt đã đạt mức báo động 1.3 nghìn tỷ USD. Quốc hội do đảng Cộng hòa kiểm soát hiện đang tranh luận về các biện pháp cắt giảm chi tiêu để bù đắp chi phí gia hạn và mở rộng chính sách giảm thuế cho cá nhân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, với khối nợ quốc gia khổng lồ 36.6 nghìn tỷ USD đang chờ được tài trợ, nếu các nhà đầu tư quốc tế - những người vẫn xem trái phiếu kho bạc Mỹ là tài sản "không rủi ro" của thế giới - bắt đầu đòi hỏi phần bù rủi ro cao hơn, chi phí tài chính có thể tăng vọt đến mức không thể kiểm soát.

Mối lo ngại thứ ba, có lẽ gây lo lắng nhất cho các nhà phân tích tài chính dài hạn, là áp lực mà Tổng thống Trump đang tạo ra lên Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell. Tổng thống công khai chỉ trích Powell, vì không sớm hạ lãi suất và thậm chí đã cân nhắc khả năng sa thải vị chủ tịch Fed trước khi kết thúc nhiệm kỳ vào năm 2026 - một động thái có tính pháp lý không chắc chắn và có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng về tính độc lập của ngân hàng trung ương.

Powell đã kiên định với quan điểm ưu tiên kiềm chế lạm phát, đặc biệt khi kỳ vọng về giá cả của công chúng đang vượt xa mục tiêu của Fed. Trước áp lực từ Nhà Trắng, Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent và các cố vấn khác đã phải lên tiếng phản đối ý tưởng sa thải Powell, theo báo cáo của Wall Street Journal, nhằm bảo vệ tính độc lập vốn là nền tảng uy tín của Fed.

Phản ứng của thị trường đối với tình hình này không thể rõ ràng hơn. Các nhà đầu tư đang ồ ạt chuyển hướng sang các công cụ trái phiếu kỳ hạn ngắn của Mỹ đồng thời tháo chạy khỏi trái phiếu dài hạn, phản ánh tâm lý e ngại về rủi ro từ những biến động chính sách khó lường. Lợi suất trái phiếu kho bạc 20 năm đã vượt ngưỡng 4,9% vào ngày 21 tháng 4, sau khi đã đạt đỉnh vào đầu tháng. Đồng thời, dòng vốn đang tìm đến các tài sản ngoài lãnh thổ Mỹ khi đồng đô la liên tục mất giá.

Chỉ số S&P 500 cũng phản ánh tâm lý bi quan của thị trường khi giảm mạnh 2/8% vào trưa ngày 21 tháng 4, phần lớn do thiếu tiến triển trong các cuộc đàm phán thương mại nhằm giảm thuế quan đã được áp dụng từ đầu tháng. Sự sụt giảm này đặc biệt đáng chú ý vì xảy ra trong bối cảnh nhiều công ty đang công bố kết quả kinh doanh quý I/2025.

Mặc dù tình hình đang diễn biến tiêu cực, các nhà phân tích vẫn chỉ ra rằng thị trường vốn Mỹ chưa có đối thủ cạnh tranh rõ ràng trên toàn cầu. Nếu nhiệm kỳ của Powell kết thúc vào năm 2026 với một quá trình chuyển giao trật tự, và nếu các thỏa thuận thương mại giảm thuế quan được đàm phán thành công, thiệt hại kinh tế có thể được hạn chế đáng kể.

Tuy nhiên, những vết nứt đang xuất hiện và lan rộng với tốc độ đáng báo động cho thấy những điểm yếu tiềm ẩn của nền kinh tế có thể bùng phát thành khủng hoảng nếu bất kỳ quyết sách nào đẩy tình hình vượt qua điểm tới hạn. Cuộc tranh luận giữa các nhà hoạch định chính sách, các nhà đầu tư và các chuyên gia kinh tế về hướng đi trong tương lai của nền kinh tế Mỹ chưa bao giờ trở nên gay gắt như hiện nay.

Reuters

Broker listing

Cùng chuyên mục

Mỹ và Trung Quốc buộc phải bắt tay - Mỹ cần đất hiếm, Trung Quốc cần chip AI

Mỹ và Trung Quốc buộc phải bắt tay - Mỹ cần đất hiếm, Trung Quốc cần chip AI

Đây không phải là sự hòa giải, mà giống như một thỏa hiệp mong manh được đúc kết giữa những chiến tuyến thương mại, là một cái bắt tay đầy toan tính, với một tay nắm chặt công cụ kiểm soát đất hiếm, tay kia không rời danh sách thuế quan. Xuất khẩu nam châm đất hiếm của Trung Quốc sang Mỹ đã bùng nổ trong tháng 6, tăng tới 660% so với đáy lịch sử của tháng Năm. Đây không đơn thuần là sự hồi phục, mà là cú bật mạnh mẽ ra khỏi hố sâu căng thẳng ngoại giao.
Người kế nhiệm Gallatin: Scott Bessent và tham vọng tái định hình tài chính nước Mỹ

Người kế nhiệm Gallatin: Scott Bessent và tham vọng tái định hình tài chính nước Mỹ

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent đang theo đuổi một kế hoạch tài chính đầy tham vọng nhằm bù đắp khoản chi 3,400 tỷ USD từ đạo luật OBBBA, bằng cách kết hợp thuế quan, tăng trưởng kinh tế, điều tiết lãi suất và stablecoin. Trong khi Nhà Trắng dự báo thâm hụt sẽ giảm mạnh, Văn phòng Ngân sách Quốc hội lại cảnh báo rủi ro nợ công phình to. Liệu Bessent sẽ trở thành Gallatin mới của thế kỷ 21 hay là một phiên bản hiện đại của John Law – người từng đưa cả nền kinh tế Pháp đến sụp đổ?
Bức tranh tổng thể của giai đoạn mùa hè ảm đạm

Bức tranh tổng thể của giai đoạn mùa hè ảm đạm

Chỉ số S&P 500 điều chỉnh nhẹ vào phiên thứ Sáu mà không có bất kỳ thông tin mới nào đáng chú ý. Nhưng điều đó có thực sự thay đổi bức tranh toàn cảnh của các ngành không? Rõ ràng, cổ phiếu công nghệ và tài chính không ghi nhận biến động đáng kể trong ngày, vậy có điều gì nổi bật ở những lĩnh vực còn lại không? Liệu có hợp lý để kỳ vọng các nhóm cổ phiếu như bất động sản hoặc chỉ số Russell 2000 sẽ có diễn biến tích cực hơn trong bối cảnh Thống đốc Waller đưa ra lập luận ủng hộ việc cắt giảm lãi suất?
Thuế quan, công nghệ và động lực: Một tuần giao dịch trên dây căng thẳng với hai trọng tâm chính

Thuế quan, công nghệ và động lực: Một tuần giao dịch trên dây căng thẳng với hai trọng tâm chính

Phiên giao dịch đầu tuần tại châu Á mở ra trong không khí thận trọng nhưng phần nào nhẹ nhõm, thị trường dần ổn định sau những biến động chính trị cuối tuần tại Tokyo, khi sự kiện này không lan rộng thành một cú sốc cho thị trường trái phiếu toàn cầu. Hợp đồng tương lai JGB giữ vững, qua đó giúp các hợp đồng tương lai chứng khoán Mỹ và cặp USDJPY bật lên nhẹ, giảm bớt các vị thế phòng vệ trước sự kiện rủi ro.
Nhật Bản sau bầu cử: Liên minh cầm quyền suy yếu, thị trường đối diện thách thức chính sách và tài khóa

Nhật Bản sau bầu cử: Liên minh cầm quyền suy yếu, thị trường đối diện thách thức chính sách và tài khóa

Cuộc bầu cử Thượng viện Nhật Bản khiến liên minh cầm quyền mất thế đa số, làm dấy lên lo ngại về sự chậm trễ trong hoạch định chính sách và áp lực tài chính gia tăng, trong bối cảnh đàm phán thuế quan với Mỹ đang diễn ra. Nhà đầu tư theo dõi sát động thái từ BoJ, tương lai chính trị của Thủ tướng Ishiba và khả năng thay đổi chính sách tài khóa trong những tháng tới.
Châu Á giữ nhịp ổn định, Phố Wall dõi theo “trận mở màn” lợi nhuận Big Tech và tín hiệu chính sách toàn cầu

Châu Á giữ nhịp ổn định, Phố Wall dõi theo “trận mở màn” lợi nhuận Big Tech và tín hiệu chính sách toàn cầu

Thị trường châu Á khởi đầu tuần trong vùng an toàn sau bầu cử Nhật không ngoài dự báo, đồng yen bật nhẹ giữa bất ổn chính trị. Phố Wall chuẩn bị bước vào tâm điểm mùa báo cáo lợi nhuận với các ông lớn công nghệ như Alphabet, Tesla. Nhà đầu tư toàn cầu tiếp tục theo dõi sát đàm phán thuế quan, triển vọng lãi suất từ Fed, ECB và các yếu tố chi phối hàng hóa, dầu mỏ.
Yen tăng sau bầu cử Thượng viện Nhật giữa lo ngại bất ổn chính trị và đàm phán thuế quan

Yen tăng sau bầu cử Thượng viện Nhật giữa lo ngại bất ổn chính trị và đàm phán thuế quan

Đồng yen tăng giá khi liên minh cầm quyền của Thủ tướng Ishiba không đạt đa số tại Thượng viện, làm dấy lên lo ngại về sự bất ổn chính trị tại Nhật Bản trong thời điểm nhạy cảm trước hạn chót đàm phán thuế quan với Mỹ. Diễn biến này diễn ra trong bối cảnh thị trường toàn cầu tiếp tục theo dõi chặt chẽ chính sách của Mỹ và biến động tiền tệ tại các nền kinh tế chủ chốt.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ