Fed đang ở thế "ngàn cân treo sợi tóc"

Ngày Donald Trump tái đắc cử nhiệm kỳ hai, chúng tôi đã lường trước rằng các tiêu đề tin tức sẽ ngập tràn những biến động và bất ngờ. Chúng tôi kỳ vọng những bản tin gây sốc và bất thường mỗi ngày, nhưng thực tế đã vượt xa mọi dự báo và sự chuẩn bị của chúng tôi. Diễn biến hiện tại thực sự khiến người ta cảm thấy khó tin, và ngày hôm qua cũng không ngoại lệ.

The New York Times đưa tin rằng ông Trump đã soạn thảo một lá thư nhằm sa thải Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) Jerome Powell và tham vấn ý kiến từ các thành viên Đảng Cộng hòa. Dù không phải thông tin hoàn toàn mới, ai cũng biết mối quan hệ căng thẳng giữa hai người, nhưng việc thực sự soạn thảo một lá thư đã khiến vấn đề trở nên nghiêm trọng hơn, lập tức gây chấn động trên thị trường. Đồng USD suy yếu mạnh, lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 2 năm lao dốc khi thị trường kỳ vọng rằng người kế nhiệm Powell sẽ mạnh tay hạ lãi suất để chiều lòng Tổng thống.

Ngay sau đó, ông Trump bác bỏ khả năng sa thải Powell, khẳng định đó chỉ là một cuộc thảo luận mang tính lý thuyết. Theo trích dẫn của Bloomberg, Trump nói đó chỉ là "ý tưởng được thỏa luận”, ý tưởng về việc loại bỏ Chủ tịch Fed vì không đưa ra các quyết định phù hợp với mong muốn chính trị của Tổng thống, mặc dù các quyết định đó hoàn toàn có cơ sở kinh tế vững chắc.

Thị trường nhanh chóng lấy lại sự ổn định sau cú sốc ban đầu, nhưng tâm lý giới đầu tư vẫn đầy hoài nghi về những gì có thể xảy ra tiếp theo. Ở Thổ Nhĩ Kỳ, chúng tôi có câu nói: “không có lửa làm sao có khói.” Và trong trường hợp này, ai cũng thấy rõ “khói” đang bốc lên từ một “đám cháy lớn”. Một cuộc tấn công vào tính độc lập của Fed sẽ gây hậu quả nghiêm trọng. Không chỉ đồng USD và trái phiếu chính phủ sụt giảm, mà Fed còn có nguy cơ đánh mất sức mạnh tối thượng của mình: khả năng ổn định thị trường tài chính bằng việc mua khối lượng lớn trái phiếu chính phủ Mỹ.

Hãy nhớ rằng Mỹ, cùng với một vài khu vực kinh tế đặc quyền khác, có một lợi thế độc nhất: ngân hàng trung ương có thể mua nợ công mà không gây ra khủng hoảng thị trường nhờ vào uy tín. Nếu uy tín đó mất đi, Fed sẽ đánh mất công cụ chính sách quan trọng nhất của mình. Tin tôi đi, khi ngân hàng trung ương Thổ Nhĩ Kỳ mua trái phiếu chính phủ để tài trợ thâm hụt ngân sách, thị trường không coi đó là chính sách tiền tệ hợp lý mà đơn giản chỉ là hành động in tiền, kéo theo sự mất giá. Nếu các chương trình nới lỏng định lượng (QE) và bảng cân đối kế toán của Fed vận hành trơn tru suốt nhiều thập kỷ qua, đó là nhờ uy tín cao độ. Một khi điều đó mất đi, việc giảm lãi suất sẽ phản tác dụng, khiến cả đồng USD và trái phiếu chính phủ chịu áp lực bán tháo nghiêm trọng.

Tóm lại: hãy theo dõi chặt chẽ các tài sản trú ẩn an toàn, rất có thể mùa thu này, Fed sẽ trở thành tâm điểm của một cơn địa chấn tài chính.

Kỷ lục doanh thu giao dịch tại các ngân hàng lớn

Những phát biểu của Trump về Powell đã khiến các chỉ số chứng khoán Mỹ giảm mạnh trong phiên, nhưng cuối cùng S&P 500 vẫn đóng cửa tăng điểm. Số liệu Chỉ số Giá Sản xuất (PPI) yếu hơn kỳ vọng phần nào xoa dịu lo ngại về lạm phát đang leo thang sau khi dữ liệu CPI gây bất ngờ tiêu cực vào ngày trước đó.

Báo cáo kết quả kinh doanh của các ngân hàng tiếp tục gây ấn tượng mạnh. Đơn cử, bộ phận giao dịch cổ phiếu của Goldman Sachs ghi nhận doanh thu cao nhất lịch sử Phố Wall. Morgan Stanley và Bank of America cũng đạt mức lợi nhuận quý II tốt nhất từ trước đến nay, hưởng lợi từ sự biến động mạnh trên thị trường toàn cầu do những thay đổi chính sách bất ngờ từ Nhà Trắng. Quỹ ETF SPDR Financial Sector đã giảm xuống mức đáy ba tuần trước khi hồi phục trở lại, dù biểu đồ kỹ thuật hàng ngày cho thấy đà tăng đã chững lại sau khi tăng hơn 24% kể từ đáy hồi tháng Tư.

Ở một diễn biến khác, cổ phiếu Nvidia giữ được đà tăng gần mức đỉnh lịch sử. Cổ phiếu Alphabet cũng nhích lên mức 185 USD/cổ phiếu, được hỗ trợ bởi thông tin hãng sẽ giới thiệu dòng sản phẩm phần cứng mới mang thương hiệu Pixel vào ngày 20 tháng 8, bao gồm điện thoại thông minh và đồng hồ thông minh tích hợp công nghệ AI độc quyền. Mặc dù phản ứng của thị trường khá dè dặt và không kỳ vọng sự kiện này sẽ mang tính lịch sử như thời điểm Apple ra mắt iPhone đầu tiên, nhưng với việc iPhone đang chậm bước trong cuộc đua AI, cơ hội cho một thiết bị mới thay thế đang rộng mở. Cần nhớ rằng iPhone đã thống trị thị trường gần hai thập kỷ, lâu hơn nhiều so với những thương hiệu từng dẫn đầu như Nokia, Ericsson hay BlackBerry. Tôi không nói Google chắc chắn sẽ tạo ra cuộc cách mạng tiếp theo, nhưng làn sóng AI đang tìm kiếm biểu tượng mới. Ai sẽ dẫn đầu? Câu trả lời sẽ sớm có thôi.

Ở mảng AI, ASML báo cáo doanh thu và lợi nhuận vượt kỳ vọng trong ngày hôm qua, song cổ phiếu vẫn giảm mạnh 8% do lo ngại tăng trưởng doanh thu năm sau giữa bối cảnh các hạn chế thương mại. Giá cổ phiếu đã rời khỏi xu hướng tăng kể từ tháng Tư. Tuy nhiên, ASML vẫn là nhà cung cấp duy nhất các thiết bị sản xuất chip tiên tiến cho các tập đoàn bán dẫn hàng đầu thế giới, nên triển vọng dài hạn của họ vẫn tích cực. Đợt giảm lần này có thể mở ra cơ hội mua hấp dẫn, mặc dù đà tăng giá chung của nhóm cổ phiếu AI nên được tiếp cận thận trọng hơn. Việc phân kỳ giữa ngành bán dẫn nói chung và cổ phiếu ASML cho thấy có khả năng hai bên sẽ hội tụ trở lại.

Xét trên bình diện rộng, chỉ số Stoxx 600 tiếp tục chịu áp lực trong phiên hôm qua bất chấp việc S&P 500 đóng cửa tăng. Nguyên nhân chủ yếu là căng thẳng thương mại leo thang. Các nhà lãnh đạo EU đã tuyên bố sẽ có hành động đáp trả nếu Mỹ thực thi kế hoạch áp thuế 30%. Các biện pháp trả đũa có thể bao gồm đánh thuế vào các tập đoàn công nghệ Mỹ, giới hạn đầu tư của Mỹ vào EU và hạn chế khả năng các doanh nghiệp Mỹ tham gia đấu thầu các hợp đồng công tại châu Âu.

Chúng ta sẽ chờ xem liệu ông Trump có lùi bước hay không, và liệu điều đó có khơi mào một đợt điều chỉnh trên thị trường tài chính. Cá nhân tôi vẫn theo dõi sát sao những biến động thị trường ngay cả khi bước vào kỳ nghỉ hè, và kỳ nghỉ của tôi bắt đầu từ ngày mai.