Điểm nổi bật tại Canada

• Lạm phát tổng thể tháng 5 phù hợp với kỳ vọng yếu. Các chỉ số lõi dù còn cao nhưng đã cho thấy dấu hiệu hạ nhiệt.
• GDP theo ngành giảm trong tháng 4, và có thể tiếp tục giảm trong tháng 5. Các ngành chịu thuế quan bị ảnh hưởng nặng nề nhất.
• Canada cam kết đạt mục tiêu chi tiêu quốc phòng 5% GDP theo cam kết mới của NATO vào năm 2035.

Điểm nổi bật tại Mỹ

• Thỏa thuận ngừng bắn đột ngột giữa Israel và Iran khiến giá dầu lao dốc, trong khi chứng khoán Mỹ tăng mạnh – chỉ số S&P 500 tăng khoảng 3% trong tuần.
• Người tiêu dùng Mỹ bắt đầu cho thấy dấu hiệu suy yếu với chi tiêu thực giảm 0.3% trong tháng 5.
• Chỉ số PCE lõi – thước đo lạm phát ưa thích của Fed – tăng nhẹ từ 2.6% lên 2.7% (so với cùng kỳ năm trước).

Canada – Lạm phát và GDP xác nhận đà giảm tốc kinh tế

Tuần này, chúng tôi nhận được bản cập nhật lạm phát đầu tiên trong số hai bản mà Ngân hàng Trung ương Canada (BoC) sẽ sử dụng để đưa ra quyết định chính sách vào ngày 30/7. Lạm phát tổng thể tháng 5 ở mức 1.7% so với cùng kỳ năm trước – đúng kỳ vọng. Các con số yếu gần đây được hỗ trợ bởi việc chấm dứt thuế carbon tiêu dùng, và khả năng sẽ còn kéo dài vài tháng tới.

Lạm phát lõi tuy vẫn cao nhưng đã giảm nhẹ trong tháng 5. Ba chỉ số lõi chính (CPI-trim, CPI-median, và CPI loại trừ thực phẩm và năng lượng) đều giảm trên cơ sở hàng năm hóa ba tháng – một dấu hiệu cho thấy áp lực giá cả đang được kiểm soát.

Báo cáo GDP tháng 4 cũng củng cố quan điểm tăng trưởng yếu, khi nền kinh tế chịu tác động ngày càng rõ rệt từ thuế quan. GDP thực tế giảm 0.1% theo tháng – trái với kỳ vọng tăng. Các ngành như sản xuất và bán buôn ghi nhận mức giảm hàng tháng lớn nhất trong nhiều năm. Ước tính sơ bộ cho tháng 5 cũng cho thấy khả năng tiếp tục suy giảm. Nếu xuất khẩu tiếp tục giảm mạnh trong dữ liệu tuần tới, tăng trưởng quý II yếu sẽ gần như chắc chắn.

Hiện tại, vấn đề là BoC sẽ cân bằng giữa rủi ro tăng trưởng và lạm phát như thế nào. Thị trường kỳ vọng BoC sẽ giữ nguyên lãi suất trong kỳ họp tới, nhưng dữ liệu gần đây khiến xác suất giảm lãi suất tăng lên đáng kể. Nếu lạm phát lõi tiếp tục hạ nhiệt trong tháng tới, BoC có thể cắt giảm lãi suất. Với thị trường lao động yếu đi, chi tiêu người tiêu dùng giảm và thị trường nhà ở căng thẳng, chúng tôi cho rằng BoC có dư địa để cắt thêm hai lần trong năm nay.

Ngoài ra, Canada vừa cam kết tăng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP vào năm 2035 theo thỏa thuận NATO – bao gồm 3,5% cho quân sự và 1.5% cho hạ tầng liên quan. Tuy nhiên, vẫn còn thiếu khoảng 40–50 tỷ CAD mỗi năm, dù đã bổ sung thêm khoảng 9 tỷ để đạt mục tiêu 2% vào cuối năm tài khóa.

Mỹ – Một chút yên bình sau cơn bão

Các diễn biến địa chính trị tiếp tục chiếm sóng tuần này. Tuy nhiên, thị trường thở phào khi Trump công bố ngừng bắn giữa Israel và Iran. Giá dầu giảm mạnh, chứng khoán tăng vọt. Hội nghị NATO diễn ra suôn sẻ khi các nước đồng ý tăng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP vào năm 2035. Trung Quốc cũng đồng ý cấp phép xuất khẩu đất hiếm sang Mỹ – mở đường cho đàm phán thương mại hiệu quả hơn.

Tuy nhiên, Dự luật "To đẹp" gặp trở ngại ở Thượng viện khi một số điều khoản chính (đặc biệt về Medicaid) bị loại bỏ – làm phức tạp tính toán của đảng Cộng hòa và đe dọa tiến trình thông qua trước ngày 4/7.

Về dữ liệu, nổi bật là báo cáo thu nhập và chi tiêu cá nhân tháng 5. Thu nhập giảm 0.4% so với tháng trước, chủ yếu do các khoản hỗ trợ giảm. Tuy nhiên, lương – chiếm hai phần ba thu nhập – tăng 0.4%. Tổng chi tiêu giảm 0.3% – với hàng hóa giảm 0.8% và dịch vụ gần như đi ngang.

Cho đến nay, tác động của thuế quan đến lạm phát vẫn được kiểm soát. Chỉ số PCE lõi tăng nhẹ trong tháng 5, với mức tăng đồng đều từ giá hàng hóa và dịch vụ, nâng mức lạm phát theo năm lên 2.7%. Dù vậy, Chủ tịch Fed Jerome Powell giữ lập trường thận trọng, cho rằng cần thêm thời gian để đánh giá tác động từ thuế. Trái ngược, một số quan chức như Waller và Bowman lại ủng hộ việc cắt lãi suất sớm từ tháng 7.

Sự chia rẽ trong nội bộ Fed bắt nguồn từ khác biệt về kỳ vọng lạm phát do thuế và quan điểm về thị trường lao động. Powell cho rằng thị trường lao động vẫn mạnh và chưa cần cắt lãi suất ngay, trong khi Waller tin rằng nên hành động sớm để phòng rủi ro. Vì thế, báo cáo việc làm tuần tới sẽ rất quan trọng.